Herkes İçin Dönüşüm… / Mayıs 2024 / Satınalma Dergisi sayı 137

Görselleri içeren yazıya bakabilirsiniz. 

Foundation for European Progressive Studies liderliğinde yayınlanan çok paydaşlı bir değerlendirme raporunu özetlemeye gayret edeceğim.

Modellerde Too Little Too Late (çok az çok geç) ve Giant Leap (büyük sıçrama) isimleriyle iki senaryo 2050 yılına kadar olan dönem için incelenmiş.

Kırmızı alarm verilen iki konu var:

·   Toplumsal cinsiyet eşitliğinde hedefin 230 yıl gerisindeyiz!

·   İklim hedeflerine hiçbir senaryoda ulaşılamıyor.

Yoksulluk

Hedef: Düşük gelirli ülkelerde kişi başına asgari 15.000 dolar yıllık gelire ulaşana kadar %5+ büyüme hızı sağlamaktır.

Politikalar: Küresel finans sistemi düşük gelirleri ülkeleri kapsayacak, borçlu ülkeleri rahatlatacak finansal yapı ve öze çekme hakkı (SDR: Special Drawing Right) sağlanacak, dış ticaret açığı veren ülkelerle dış ticaret dengesi iyileştirilecek, bilgi ve teknolojiye erişim kolaylaştırılacak, ekonomik gelişimi izlemek için yeni kriterler belirlenecektir.

İlgili Kalkınma Amaçları: KKA01-Yoksulluğa son, KKA02-Açlığa son, KKA06-Temiz su ve sanitasyon

Eşitsizlikler (gelir ve cinsiyet)

Hedef:

·        2030’a kadar en zengin %10’luk dilimin milli gelirdeki payını %40’ın altına düşürmektir.

·        Kanun önünde ve iş hayatında hak-kaynak-güç için tam eşitlik sağlamaktır.

Politikalar:

·        Bireyler ve şirketler için hem gelirden hem de servetten kademeli artan vergi alınacak, çalışan hakları ve örgütlenme özgürlüğü güçlendirilecek, adil refah paylaşımı ve sosyal güvenceyi sağlamak üzere inovasyon-kurumsal altyapılar iyileştirilecek (örnek: vatandaşlık ödemesi, universal basic dividend)

·        Sosyal bütünlük ve ekonomik refah için cinsiyet eşitliğinin önemi takdir edilecek, 2030 hedeflerine ulaşabilmek üzere kız çocukları ve kadınlara odaklanarak eğitim yatırımları artırılacak, kamu ve özel sektörde kadınların temsil eşitliği iyileştirilecek, sosyal güvence ve emeklilik gibi haklar güçlendirilecektir.

İlgili Kalkınma Amaçları: KKA03-Sağlık ve kaliteli yaşam, KKA04-Nitelikli eğitim, KKA05-Toplumsal cinsiyet eşitliği, KKA08-İnsana yakışır iş ve ekonomik büyüme, KKA10-Eşitsizliklerin azaltılması, KKA16-Barış, adalet ve güçlü kurumlar, KKA17-Amaçlar için ortaklıklar

Gıda

Hedef: Herkese yetecek kadar gıdayı gezegenin eşiklerini aşmadan, doğayla uyumlu (regenerative) ve sürdürülebilir (sustainable) olarak sağlamaktır. 

Politikalar: Hatalı tarım sübvansiyonları kaldırılacak, endüstriyel tarım terk edilerek doğaya uyumlu-sürdürülebilir tarıma geçilecek, yerel tüketim – gıda kaynaklarının kontrol hak ve gücü (sovereignty) – çiftçi hakları öncelenerek güçlendirilecek, bilgi ve teknolojiye erişim iyileştirilecektir.

İlgili Kalkınma Amaçları: KKA01-Yoksulluğa son, KKA02-Açlığa son, KKA06-Temiz su ve sanitasyon

Energy

Hedef: Düşük gelirli ülkelerde bireylerin enerji erişimi iyileştirmek ve 2040’a kadar düşük karbon emisyonlu – yüksek verimli enerji kaynaklarıyla sıfır emisyona ulaşmaktır. 

Politikalar: Yenilenebilir enerjiler ve enerji verimliliği yatırımları üç katına yükseltilecek, iklim finansmanı borç yerine hibeyle desteklenecek, fosil yakıt sübvansiyonları kaldırılarak yenilenebilir enerjinin maliyeti ulaşılabilir seviyelere indirilecek, küresel karbon fiyatı desteklenecek, temiz – güvenli – uygun fiyatlı enerjiye erişim sağlanacaktır.

İlgili Kalkınma Amaçları: KKA07-Erişilebilir ve temiz enerji, KKA09-Sanayi, yenilikçilik ve altyapı, KKA11-Sürdürülebilir şehirler ve topluluklar, KKA13-İklim eylemi

Kaynak: Bernstein, J.; Collste, D.; Dixson-Decleve, S.; Spittler, N. (2023). SDGs for All: Strategic Scenarios, EARTH4ALL System Dynamics Modelling of SDG Progress. Foundation for European Progressive Studies. ISBN: 978-2-931233-27-6,