31 Ekim 2022 Pazartesi

Goldratt Research Labs / Wealth Gap Simulator

 

No income inequality existed in the known human history of 12,000 years until the Industrial Revolution. Income inequality has become an important problem in the last 200 years that passed with capitalism. UNSDG10-Reducing Inequalities is among the Sustainable Development Goals of the United Nations. Three sub-objectives of this goal seem important to decision-makers at the national level:

  • 10.1 - By 2030, progressively achieve and sustain income growth of the bottom 40 percent of the population at a rate higher than the national average
  • 10.2- By 2030, empower and promote the social, economic, and political inclusion of all, irrespective of age, sex, disability, race, ethnicity, origin, religion, or economic or other status
  • 10.4- Adopt policies, especially fiscal, wage, and social protection policies, and progressively achieve greater equality
Wealth Gap Simulator looks like a good app in that sense. Let's get to know the application in outline:

  • Number of traders: At some point, all transactions turn into trade, even while producing goods or services. Labor trade with salary, overtime, bonus, and premium; trade in goods and capital with profit, and loss; real estate trade is completed with rent, sale, profit, and loss. Therefore, the simulator simplified the economic interaction as trade. It is also associated with the concept of the population involved.
  • Enforce unique trades: Participation in the economy can sometimes be limited; actual conditions such as unemployment, preferred brands or institutions, technological competence, capacity adequacy, legislation, and enforcement, ... can be seen. In the simulator, this situation is represented by an equal opportunity for everyone. 
  • Days of trading: Economic programs are implemented over a certain period. This period is also included in the simulator.
  • Gains and losses: The functioning of the economy is based on trade, and the profit and loss subject to trade are actually limited to the price of the relevant goods and services. However, in the simulator, this relationship was not established with the product, but with wealth. This is different from than conventional concept of a product-based profit and loss. For example, whether the refrigerator sold is a Vestel or Arçelik brand affects the result differently. Wealth is largely capital, those with more capital have an advantage in product-based trade. Therefore, with the volume increase, the results are formed by the capital multiplier effect. In the simulator, it is possible to determine lower and upper limits for profit and loss. We can interpret this as the state setting a floor-ceiling price, entering the market as a manufacturer, and intervening in the market with legislation. 
  • Conservation of wealth: If states issue emissions by printing money, involving foreign trade or allowing financial circulation, the amount of wealth in the country can change. There is an option to allow the change of wealth in the simulator. Moreover, if you choose the "isolated" economy in the simulator, there is an option to arrange the losses and gains according to the rich-poor. Policies can be formed in this sense by adapting taxes and subsidies.
  • Wealth tax: In the simulator, instead of the income tax we are used to, wealth tax and lower-upper limiting options are offered. Taxation on accumulated wealth, not on commercial activity, represents direct rather than indirect taxation. Indirect taxes include inflation and VAT. Direct taxes include income tax on vehicles, real estate, securities, and even wages.
  • Tax redistribution: The main source of income for states is the taxes they collect. Budgets show where the collected income and provided internal and external funds will be spent. Therefore, social transfers are also included in the budget. In the simulator, options are offered to determine not the entire income, but the amount of wealth taxes to be allocated to social transfers and to what extent this will be distributed to the poorest segments.

The results are given with a satisfying set of parameters. Total wealth is the cumulative wealth of the entire population, Taxes is the amount of wealth tax collected, are Gini coefficient is a widely accepted measure of income inequality (0 if very smooth, 1 if very bad), Wealth percentiles are the distribution of the population in 20-point wealth strata, Wealth distribution is the distribution of wealth over time, Wealth over time shows wealth accumulation and initial status over time. It also keeps the wealth difference between the richest and the poorest and shows it as "X" fold.

Before I continue, I would like to give an example of how wealth is affected by accumulation. Let's not forget that today's excessive wealth gap is formed by only 200 years of accumulation. Let's start a business with a capital of 1000 TL, work with a 20% profit rate, let's win with a 50% probability in trade. Let's assume that we lost in our first activity but won in the second:
  • We deducted 1000 TL * (-20% loss) = 800 TL in the first transaction. In the second transaction, we reached 800 TL * (+20% profit) = 960 TL. We lost once, we won once, but our capital has eroded.
  • Now let's consider the other side of the trade. He started with a capital of 1000 TL. After the first transaction, he gained 200 TL and became 1200 TL, after the second transaction, he lost 160 TL and became 1040 TL, and his capital increased.
  • The higher the % ratio, the greater the gap will be as the repetition increases.
We will have 3 main scenarios:
  • Allowing wealth to  increase or decrease,
  • Constant wealth but limited gains/losses by the poor (capped),
  • Constant wealth but letting the rich gain uncapped (free from the poor )
First, we will create the base case, then we will run it three times, changing one parameter at a time, and evaluate our findings. Our goal is to lower the Gini Coefficient.

Allowing Wealth to  Increase or Decrease Scenarios

Initial scenario: A population of 100 people starting on equal terms with a wealth of 100 USD, a period of 100 days, 20% profit limit, 20% loss limit, free participation in trade, suitable for wealth increase, no wealth tax, and therefore no social transfers. 

In two of the 3 rounds, wealth increased, but while wealth decreased (which can be thought of as GDP), there was an improvement in the Gini Coefficient, "we equalize in poverty", with 90% of the population in the poorest 10%. Our benchmark will be the Gini Coefficient of 0.81. 
To see the effect of population on income inequality, we try increasing the population from 100 to 500 people. Gini Coefficient is around 0.80, with no improvement, and no worsening. Whether the state is small or large does not matter much.

The prolongation of the period allows the gradual/less painful implementation of economic measures. We try increasing the period from 100 days to 200 days. There was an explosion in poverty, and the Gini Coefficient rose to 0.96. The program to be applied should be a short-term shock type.

Limiting the profit limit to 10% by intervening in the free market is a painful practice. The differences between the percentiles are getting smaller, the Gini Coefficient goes down to around 0.70, and the wealth decreases significantly. 

Similarly, we can limit the loss limit to 10%. When the public pays for the losses, the wealth increases explodingly, but the Gini Coefficient remains around 0.70.

Wealth level was not affected much when we gave everyone equal opportunity to participate in economic activity, the Gini Coefficient remained around 0.85.

When we took 20% wealth tax and did not transfer any funds for social causes, wealth decreased, Gini Coefficient decreased to 0.70, I think there is no significant difference.

When we transfer 20% of the collected 20% wealth tax to the poorest 20%, a significant improvement is achieved in income inequality while the wealth level is almost the same, and the Gini Coefficient decreases to around 0.25.

When the share distributed to the poor from the collected 20% wealth tax is increased from 20% to 50%, the Gini Coefficient still stands at around 0.25. Increasing transfers to the poor do not help.

The Gini Coefficient rises to 0.30 when we transfer the 50% share of the collected 20% wealth tax to the wider segment, instead of the poorest 20%, with 50% a tranche. Helping the wider public doesn't help.

When we distribute 80% of the collected 20% wealth tax to the poorest 50% instead of 50%, the Gini Coefficient still remains around 0.30. Increasing the transfer expenditure made from the collected tax does not help.

When we increase the wealth tax rate from 20% to 50% and transfer 80% of the collected tax to the poorest 50%, the Gini Coefficient drops to 0.11. Considering the difficulties of implementation, the government should first determine the target Gini Coefficient.

While the wealth tax rate is 50%, when we transfer 20% of the collected tax to the poorest 20%, the Gini Coefficient remains around 0.11.

In this main scenario, the policy proposal is: Determine the target Gini Coefficient, gradually increase the wealth/income tax from the wealthy to 20-50%, implement in the shortest possible run, transfer 20% of the collected funds to the poorest 20%.


Constant Wealth but Limited Gains/Losses by the poor (capped)

Initial scenario: A population of 100 people starting on equal terms with a wealth of 100 USD, a period of 100 days, a profit limit of 20%, a loss limit of 20%, free trade participation, fixed wealth, gains and losses for the poor, no wealth tax and therefore no social transfers. 

Wealth has not changed in our isolated economy, the Gini Coefficient has dropped to around 0.65. Maybe global markets and free trade are not as good as we think?


Population growth is not effective in this scenario the Gini Coefficient is 0.67.
The prolongation of the period increased income inequality, and the Gini Coefficient rose to 0.77.
When the profit rate was limited to 10%, the wealth decreased significantly, with the Gini Coefficient of 0.75.
When the loss rate is limited to 10%, wealth has increased, income inequality has decreased, and the Gini Coefficient is 0.40.
Giving everyone equal opportunity to participate in the economy is useless the  Gini Coefficient is 0.70.
The 20% wealth tax without social transfer did not work, the Gini Coefficient is 0.70.
Injustice decreased when 20% of the 20% wealth tax collected to the poorest 20% was distributed  Gini = 0.30
When the share distributed to the poor increased to 50%, it did not contribute, Gini = 0.30
Expanding the coverage of the poor reduces efficiency  Gini = 0.37
Increasing the resource allocated to the transfer is inactive, Gini = 0.30
Wealth tax 50%, transfer rate 80%, injustice reduced when the poorest 50% were chosen, Gini = 0.14
Choosing wealth tax 50%, transfer rate 20%, poorest 20% reduces injustice , Gini = 0.10

Policy recommendation in this main scenario: In an isolated economy, determine the target Gini Coefficient, gradually increase the wealth/income tax from the wealthy to 20-50%, and transfer 20% of the collected funds to the poorest 20% in the shortest possible run.


Constant Wealth but Unlimited Gains for the Rich and Limited Loss for the Poor (full) Scenarios

Initial scenario: A population of 100 people starting on equal terms with a wealth of 100 USD, 100 days, 20% profit limit, 20% loss limit, free participation in trade, fixed wealth, unlimited gain for the rich and limited loss for the poor, no wealth tax and therefore no social transfers. 

In our isolated economy, closer to real life (you can't lose money that doesn't exist), there is a gain for the rich and a loss for the poor (for example: if there is a 20% gain in trade of 1000 TL for the rich and 100 TL for the poor, the rich gains 200 TL and the poor loses 20 TL) and inflation is also better represented. The Gini Coefficient of 0.29 is the best among the initial base scenarios. Limiting the loss of the poor in an isolated economy reduces injustice.

Population growth is not effective  Gini = 0.27
PriodPeriod prolongation is not effective, Gini = 0.30
Limiting the profit limit to 10% does not help, Gini = 0.28
Limiting the loss limit to 10% contributes little, Gini = 0.20
Giving everyone equal opportunity has no effect, Gini = 0.27
If the income tax is 20%, the effect is small, Gini = 0.25
Income tax is 20%, transfer rate is 20%, injustice decreases with the poorest 20%, Gini = 0.17
Increasing the transfer rate is not effective, Gini = 0.17
No effect of transfer to larger segments, Gini = 0.17
Further transfer to large sections is not effective, Gini = 0.19
Income tax is 50%, transfer rate is 80%, injustice decreases with the poorest 50%, Gini = 0.10
Income tax is 50%, transfer rate is 20%, injustice decreases with the poorest 20%, Gini = 0.09

Policy recommendation in this main scenario: In an isolated economy, determine the Gini Coefficient, gradually increase the wealth/income tax from the wealthy to 20-50%, and transfer 20% of the collected funds to the poorest 20% in the shortest possible run.

Goldratt Research Labs / Wealth Gap Simülatör

Sanayi Devrimine kadar olan 12.000 yıllık bilinen insan tarihinde gelir adaletsizliği yoktu. Kapitalizmle birlikte geçen 200 yıl içinde gelir adaletsizliği önemli bir sorun haline geldi. Birleşmiş Milletlerin Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları arasında UNSDG10-Eşitsizliklerin Azaltılması olarak yer alıyor. Bu amacın üç alt hedefi ulusal düzeyde karar vericiler için önemli görünüyor:

  • 10.1- 2030’a kadar nüfusun tabandaki yüzde 40 içinde bulunan kesiminin gelirinin ulusal ortalamadan daha yüksek bir oranda, devamlı olarak artmasının ve sürdürülmesinin sağlanması
  • 10.2- 2030’a kadar yaşa, cinsiyete, engelliliğe, ırka, etnik kökene, dine, ekonomik ya da başka bir statüye bakılmaksızın herkesin güçlendirilmesi ve sosyal, ekonomik ve siyasi olarak kapsanmasının desteklenmesi
  • 10.4- Özellikle mali, ücret ve sosyal koruma politikaları olmak üzere politikaların benimsenmesi ve eşitliğin giderek daha çok sağlanması
Wealth Gap Simulator bu anlamda güzel bir uygulamaya benziyor. Ana hatlarıyla uygulamayı tanıyalım:

  • Number of traders: Mal veya hizmet üretimi yapılırken dahi bir noktada tüm işlemler ticarete dönüşüyor. Emek ticareti maaş, fazla mesai, ikramiye, prim vb ile; mal ve sermaye ticareti kar, zarar ile; emlak ticareti kira, satış, kar, zarar ile tamamlanıyor. Dolayısıyla simülatör ekonomik etkileşimi ticaret olarak sadeleştirmiş. Aynı zamanda nüfus kavramıyla ilişkilendirilmiş.
  • Enforce unique trades: Ekonomiye katılım kimi zaman sınırlı olabiliyor; işsizlik, tercih edilen markaların veya kurumların olması, teknolojik yeterlilik, kapasite uygunluğu, mevzuat zorlamaları, ... gibi fiili şartlar görülebiliyor. Simülatörde bu durum herkese eşit fırsat seçeneğiyle temsil ediliyor. 
  • Days of trading: Ekonomik programlar belirli bir vadeye yayılarak uygulanıyor. Simülatörde bu döneme de yer verilmiş.
  • Gains and loses: Ekonominin işleyişi ticaretledir ve ticarete konu olan kar-zarar aslında sadece ilgili mal-hizmetin bedeliyle sınırlıdır. Ancak simülatörde bu ilişki ürünle değil servetle kurulmuş. Bu noktada alışık olduğumuz ürün kar-zarar kavramından ayrılıyor. Örneğin satılan buzdolabının Vestel veya Arçelik marka olması sonucu farklı etkiliyor. Servet büyük ölçüde sermayedir, sermayesi çok olanların müteşebbisliği veya ticarette etkinliği daha fazla oluyor. Dolayısıyla hacim artışıyla birlikte sonuçlar sermaye ölçüsünde çarpan etkisiyle oluşuyor. Simülatörde kar ve zarar için alt ve üst limit belirlenmesine olanak tanınmış. Bunu devletin taban-tavan fiyat koyması, üretici olarak piyasaya girmesi, mevzuatla piyasaya müdahalesi gibi yorumlayabiliriz. 
  • Conservation of wealth: Devletlerin para basması, dış ticaret yapmaları veya finansal dolaşıma izin vermeleri halinde ülke içindeki servet miktarı değişebilmektedir. Simülatörde servetin hareketine izin verilmesi seçeneği vardır. Üstelik simülatörde "izole" ekonomiyi seçmeniz halinde kayıp ve kazançların zengine-yoksula göre düzenlenebilmesi seçeneği de var. Vergi ve sübvansiyonlar uyarlanarak bu anlamda politikalar oluşturulabilir.
  • Wealth tax: Simülatörde alışık olduğumuz gelir vergisi yerine servet vergisi ve alt-üst limitlendirme seçeneği sunulmuş. Ticari faaliyetten değil, biriken servetten vergi alınması dolaylı yerine dolaysız vergiyi temsil ediyor. Dolaylı vergiler arasında enflasyon, KDV, ÖTV sayılabilir, sosyal adaleti bozduğuna ve yoksulların ezilmesine sebep olduğu kanısı güçlüdür. Dolaysız vergiler arasında MTV, emlak, menkul sermaye iradı hatta ücretlerden alınan gelir vergisi sayılabilir.
  • Tax redistribution: Devletlerin temel gelir kaynağı topladıkları vergilerdir. Bütçeler toplanan gelirin ve sağlanan iç-dış borç kaynaklarının nerelere harcanacağını gösterir. Dolayısıyla sosyal transferler de bütçe içinde yer alır. Simülatörde tüm gelirin değil, servet vergilerinin sosyal transferlere ayrılacak miktarını ve bunun en yoksul kesimlere ne kapsamda dağıtılacağını belirleme seçenekleri sunulmuş.

Sonuçlar doyurucu bir parametre setiyle veriliyor. Total wealth nüfusun tamamındaki birikimli serveti, Taxes toplanan servet vergisi tutarını, Gini coefficient gelir dağılımı eşitsizliğinin yaygın kabul gören ölçüsünü (çok düzgünse 0, çok kötüyse 1), Wealth percentiles 20 puanlık servet  dilimlerinde nüfusun dağılımını, Wealth distribution zaman içinde servet dağılımını, Wealth over time zaman içinde servet birikimini ve başlangıç durumunu gösteriyor. Ayrıca en zenginle en yoksul arasındaki servet farkını tutar ve Xkat olarak gösteriyor.

Devam etmeden önce servetin birikimden nasıl etkilendiğine dair bir örnek vermek istiyorum. Bugünkü aşırı gelir çarpıklığının sadece 200 yıllık birikimle oluştuğunu unutmayalım. 1000 TL sermayeyle ticari hayata başlayalım, %20 kar oranıyla çalışalım, ticari faaliyetlerimizde %50 ihtimalle kazanacak olalım, ilk faaliyetimizde kaybettiğimizi ama ikincide kazandığımızı varsayalım:
  • İlk işlemde 1000 TL *   (-%20 zarar) = 800 TL düştük. İkinci işlemde 800 TL * (+%20 kazanç) = 960 TL ye ulaştık. Makul şekilde bir sefer kaybettik, bir sefer kazandık ama sermayemiz eridi.
  • Şimdi ticaretin diğer tarafını düşünelim. O da 1000 TL sermayeyle bizim gibi başlamıştı. İlk işlemden sonra 200 TL kazanarak 1200 TL oldu, ikinci işlemden sonra 160 TL kaybederek 1040 TL oldu, sermayesi arttı.
  • % oran yükseldikçe, işlem tekrarı arttıkça çarpıklık daha da artacaktır.
Servet artışlı, servet artışsız-yoksula göre kazanç ve kayıplı, servet artışsız-zengine göre kazanç ve yoksula göre kayıplı olmak üzere 3 ana senaryomuz olacaktır. Önce baz durumu oluşturacağız, sonra her seferinde bir parametreyi değiştirerek üçer defa çalıştırıp bulgularımızı değerlendireceğiz. Hedefimiz Gini Katsayısını düşürmektir.

Servet Artışlı Senaryolar

Başlangıç senaryosu: 100 USD servetle eşit şartlarda başlayan 100 kişilik nüfus, 100 günlük dönem, kar limiti %20, zarar limiti %20, ticarete katılım serbest, servet artışına uygun, servet vergisi ve dolayısıyla sosyal transferler yoktur. 

3 turun ikisinde servette artış görüldü, ancak servet azalırken  (GSYİH gibi düşünülebilir) Gini Katsayısında iyileşme oldu, "yoksullukta eşitleniyoruz", nüfusun %90 ı en yoksul %10 luk dilimde yer alıyor. Kıyas noktamız 0.81 Gini Katsayısı olacaktır. 
Nüfusun gelir adaletsizliğine etkisini görmek için nüfusu 100 kişiden 500 kişiye yükselterek deniyoruz.  Gini Katsayısı 0.80 civarında, iyileşme yok, kötüleşme yok. Devletin küçük veya büyük olması çok etki etmiyor.

Dönemin uzaması ekonomik tedbirlerin aşamalı/daha az sancılı uygulamasına izin veriyor. Dönemi 100 günden 200 güne yükselterek deniyoruz. Fakirlikte patlama oldu, Gini Katsayısı 0.96 ya yükseldi. Uygulanacak program kısa vadeli şok tipi olmalıdır.

Serbest piyasaya müdahale ederek kar haddini %10 ile sınırlamak sancılı bir uygulamadır. Dilimler arasındaki farklar azalıyor, Gini Katsayısı 0.70 civarına iniyor, servet önemli ölçüde azalıyor. 

Benzer şekilde zarar haddini %10 ile sınırlayabiliriz. Zararları kamu karşılayınca servet patlayarak artıyor ancak Gini Katsayısı yine 0.70 civarında kalıyor.

Herkese ekonomik aktiviteye eşit katılım fırsatı verdiğimizde servet düzeyi pek etkilenmedi, Gini Katsayısı 0.85 civarında kaldı.

%20 servet vergisi alıp sosyal transfer yapmadığımızda servet azaldı, Gini Katsayısı 0.70 e düştü, önemli bir fark olmadığını düşünüyorum.

Toplanan %20 servet vergisinin %20 sini en yoksul %20 lik kesime transfer ettiğimizde servet seviyesi neredeyse aynıyken gelir adaletsizliğinde önemli bir iyileşme sağlanıyor, Gini Katsayısı 0.25 civarına iniyor.

Toplanan %20 servet vergisinden yoksula dağıtılan pay %20 den %50 ye yükseltildiğinde Gini Katsayısı hala 0.25 civarında duruyor. Yoksul kesime yapılan transferleri artırmanın katkısı olmuyor.

Toplanan %20 servet vergisinden yoksula dağıtılan %50 lik payı en yoksul %20 yerine %50 lik dilimle daha geniş bir kesime transfer ettiğimizde Gini Katsayısı 0.30 yükseliyor. Daha geniş kesimlere yardım etmenin katkısı olmuyor.

Toplanan %20 servet vergisinin %50 yerine %80 ini en yoksul %50 ye dağıttığımızda Gini Katsayısı hala 0.30 civarında kalıyor. Toplanan vergiden yapılan transfer harcamasını artırmanın katkısı olmuyor.

Servet vergisi oranını %20 den %50 ye yükselterek toplanan verginin %80 inin en yoksul %50 lik dilime transfer ettiğimizde Gini Katsayısı 0.11 lere kadar düşüyor. Uygulamanın zorlukları dikkate alınarak devletin öncelikle hedef Gini Katsayısını belirlemesi gerekiyor.

Servet vergisi oranı %50 iken, toplanan verginin %20 sini en yoksul %20 lik dilime transfer ettiğimizde Gini Katsayısı yine 0.11 civarında kalıyor.

Bu ana senaryoda politika önerisi: hedef Gini Katsayısını belirleyerek en kısa sürede, varlıklılardan servet/gelir vergisini kademeli olarak %20-50 ye yükseltmek, toplanan fonun %20 sini en yoksul %20 ye aktarmaktır.


Servet Artışsız - Yoksula göre Kazanç ve Kayıplı Senaryolar

Başlangıç senaryosu: 100 USD servetle eşit şartlarda başlayan 100 kişilik nüfus, 100 günlük dönem, kar limiti %20, zarar limiti %20, ticarete katılım serbest, sabit servetli, yoksula göre kazanç ve kayıplı, servet vergisi ve dolayısıyla sosyal transferler yoktur. 

İzole ekonomimizde servet değişmedi, Gini Katsayısı 0.65 civarına düştü. Küresel piyasalar ve serbest ticaret belki de sandığımız kadar iyi değildir?


Nüfus artışı bu senaryoda etkili değildir, Gini Katsayısı 0.67 çıkmıştır.
Dönemin uzaması gelir adaletsizliğini artırmıştır, Gini Katsayısı 0.77 ye yükselmiştir.
Kar haddini %10 ile sınırlayınca servet ciddi şekilde azalmıştır, Gini Katsayısı 0.75 tir.
Zarar haddini %10 ile sınırlayınca servet artmış, gelir adaletsizliği azalmıştır, Gini Katsayısı 0.40 tır.
Herkese ekonomiye eşit katılım fırsatı vermek yararsızdır, Gini Katsayısı 0.70 tir.
Sosyal transfersiz %20 servet vergisi işe yaramadı, Gini Katsayısı 0.70 tir.
En yoksul %20 ye toplanan %20 lik servet vergisinin %20 si dağıtılınca adaletsizlik azaldı, Gini = 0,30
Yoksula dağıtılan pay %50 ye çıkınca katkısı olmadı, Gini = 0.30
Yoksul kesimin kapsamını genişletmek etkinliği düşürüyor, Gini = 0.37
Transfere ayrılan kaynağı artırmak etkin değil, Gini = 0.30
Servet vergisi %50, transfer oranı %80, en yoksul %50 seçildiğinde adaletsizlik azaldı, Gini = 0.14
Servet vergisi %50, transfer oranı %20, en yoksul %20 seçildiğinde adaletsizlik azaldı, Gini = 0.10

Bu ana senaryoda politika önerisi: İzole ekonomide, hedef Gini Katsayısını belirleyerek en kısa sürede, varlıklılardan servet/gelir vergisini kademeli olarak %20-50 ye yükseltmek, toplanan fonun %20 sini en yoksul %20 ye aktarmaktır.


Servet Artışsız - Zengine göre Kazanç ve Yoksula göre Kayıplı Senaryolar

Başlangıç senaryosu: 100 USD servetle eşit şartlarda başlayan 100 kişilik nüfus, 100 günlük dönem, kar limiti %20, zarar limiti %20, ticarete katılım serbest, sabit servetli, zengine göre kazanç ve yoksula göre kayıplı, servet vergisi ve dolayısıyla sosyal transferler yoktur. 

İzole ekonomimizde gerçek hayata daha yakın olarak (olmayan parayı kaybedemezsiniz) zengine göre kazanç ve yoksula göre kayıp varken (örnek: 1000 TL zengin ve 100 TL yoksul ticaretinde %20 kazanç varsa zengin 200 TL kazanır, yoksul 20 TL kaybeder)  enflasyon da daha iyi temsil edilmiş olur. Gini Katsayısı 0.29 ile başlangıçların içinde en iyisidir. İzole ekonomide yoksulların kayıplarını sınırlandırmak adaletsizliği azaltıyor.

Nüfus artışı etkili değil, Gini = 0.27
Dönem uzaması etkili değil, Gini = 0.30
Kar haddini %10 ile sınırlamanın katkısı yok, Gini = 0.28
Zarar haddini %10 ile sınırlamanın katkısı az, Gini = 0.20
Herkese eşit fırsatı vermenin etkisi yok, Gini = 0.27
Gelir vergisi %20 olursa etkisi az, Gini = 0.25
Gelir vergisi %20, transfer oranı %20, en yoksul %20 lik dilimle adaletsizlik azalıyor, Gini = 0.17
Transfer oranını artırmak etkili değil, Gini = 0.17
Daha geniş kesimlere transferin etkisi yok, Gini = 0.17
Geniş kesimlere daha fazla transfer etkili değil, Gini = 0.19
Gelir vergisi %50, transfer oranı %80, en yoksul %50 lik dilimle adaletsizlik azalıyor, Gini = 0.10
Gelir vergisi %50, transfer oranı %20, en yoksul %20 lik dilimle adaletsizlik azalıyor, Gini = 0.09

Bu ana senaryoda politika önerisi: İzole ekonomide, hedef Gini Katsayısını belirleyerek en kısa sürede, varlıklılardan servet/gelir vergisini kademeli olarak %20-50 ye yükseltmek, toplanan fonun %20 sini en yoksul %20 ye aktarmaktır.




29 Ekim 2022 Cumartesi

Kapitalist Ötesi Toplum / Peter F. Drucker / 1993 / kitap özeti

italik dizili olanlar benim yorumlarımdır. Batı tarihinde her birkaç yüzyılda bir büyük bir değişiklik olmaktadır. Kapitalist toplumda işçiler ve kapitalistler vardı. Prodüktivite Devrimiyle işçiler artık emekçi olmuştur. Yönetim Devrimiyle mavi yakalı işçiler gerilerken beyaz yakalı olanlar yükselmiştir. En kritik üretim faktörü  artık emek - kapital - toprak değil, bilgidir. 18yy ikinci yarısından itibaren 250 yıl kapitalizm, son yüz yılda Marksizm vardı, artık kapitalist-ötesi topluma giriyoruz. Bu toplumun ekonomik sorunu bilgi işçisinin verimi, sosyal sorunu hizmet işçisinin gururudur.

TOPLUM

Kapitalizmden bilgi toplumuna: Bilgi, aletlere - süreçlere - ürünlere uygulanarak Sanayi Devrimi (1700-1880) gerçekleştirildi. Bilgi, işlere uygulanınca Prodüktivite Devrimi (1880-1945); bilinin kendisine uygulanınca da Yönetim Devrimi (1945-1990) gerçekleşti. Frederick W. Taylor hem işçiden hem patronlardan büyük tepki görmesine rağmen Prodüktivite Devrimine zemin hazırladı. Sıradan insanlar kısa bir eğitimle vasıflı işçi olabiliyordu. 50 kata varan verim artışları oldu, bundan işçiler de yararlandı, proleterler artık burjuva olmuştu. 1950 de yönetici; bilginin uygulamasından ve performansından sorumluydu.

Kuruluşlar toplumu: Ortak amaçlar için çalışan uzmanlardan oluşur. İhtisaslaşmıştır, odaklandığında etkindir. Toplum - cemaat - aile vardır, kuruluş ise yapandır. İşlevi bilgileri verimli kılmaktır. Prototipi senfoni orkestrasıdır. Elde ettiği sonuçlar her zaman dışardadır. İşleyişi net olmalı ve öz değerlendirme yapılmalıdır. Patron - ast olmaz, eşitlik temelli ekiplerden oluşmalıdır. Sürekli değişime uyumludur. Değişimi yönetmelidir. Kültürü, içinde yaşadığı toplumu aşmalıdır, istikrar bozacak kadar devrimci kalabilmelidir. Uzmanların bağlılığı maaşla sağlanamaz, kendini ifade ve geliştirme fırsatı sağlanmalıdır.

Emek, sermaye ve bunların geleceği: ABD de GSYİH içinde emeğin payı düşüyor, emek eskisi kadar önemli değil. Emeğin niteliği vasıflı işçilikten teknisyenliğe doğru evriliyor (Endüstri 4.0 bunu körüklüyor). Bu durum gelişmekte olan ülkeleri çok zorlayacaktır. Yönetim hesap vermezse performans düşer. Gelişmiş ülkelerde emeklilik fonları sahibi olmayan kapitalistler haline geliyor, "Emekli Sandığı Sosyalizmi" denilebilir mi? 

Yeni işgüçlerinin verimi: En düşük verim devlet memurluğundadır. İnsanlara saat karşılığı değil verimliliğe göre ücret verilmelidir. Aksi durumda enflasyon oluşur. Ayrıca hizmet - bilgi işçisi nitelik farkı da bir şekilde gözetilmelidir. Ekipler Beyzbol takımı (herkes ekip üyesidir, herkesin ayrı bir işi vardır, birbirlerine yardım etmezler, bilgiyi durumdan alırlar), Senfoni Orkestrası (herkes ekip üyesidir, herkesin ayrı bir işi vardır, birbirleriyle uyumlu çalışırlar, bilgiyi şeften alırlar) veya Çiftler Tenis Takımı (herkes ekip üyesidir, birbirlerinin açıklarını kapatırlar, bilgiyi birbirlerinden alırlar) gibi olabilir. Bu ekipler saf olmalıdır, melez olamazlar. Verimi artırmak için tek yol sorumluluk sahibi hizmet-bilgi işçisiyle ortaklıktır. Artık terfi edecek pozisyon olmayan yatay organizasyonlar vardır. Dış kaynak kullanımı verimi artıracaktır.

Sorumluluğa dayalı düzen: Kuruluşlar geleneksel güç yerine sorumluluk temelli olmalıdır. Kuruluşlar "sosyal sorumluluk" sahibi olmalıdır. Birinci sorumluluk ekonomik performanstır, aksi halde toplumun kaynakları israf edilmiş olacaktır. İkinci sorumluluk topluma karşı olandır, çevreyi korumayı içerir. Son olarak insanlara karşı sorumludur (böylece triple bottom line-PPP oluyor). Bilgiye dayalı kuruluşta yönetim işi, herkesi patron yapmak değil, katılımcı yapmaktır.

POLİTİKA

Ulus-devletten Mega-devlete: Küreselleşme ulus devleti önemsizleştirdi. Pareto' ya göre toplumda gelir dağılımını toplumun kültürü ve ekonomik verim düzeyi belirler. Adaletsizlik vergilerle düzeltilemez. Hükümetlerin yapıcı oldukları sosyal politikalar başarısız olmuştur. Askeri harcamalar fevkalade verimsizdir, sakınılmalıdır.

Transnasyonallik, bölgecilik, aşiretçilik: Paranın anavatanı yoktur. Bilginin de anavatanı yoktur, erişim kısıtlanamaz. Transnasyonallik ihtiyacının iki temel unsuru çevrecilik (sürdürülebilirlik, küresel ısınma, Planet), terörizmin önlenmesi ve silah kontrolüdür (UNSDG16-barış). Bölgecilik (Avrupa Birliği, NAFTA,..) ilk aşamadır. Yüksek teknoloji ve bilgiye dayalı ekonomi ulus devleti daha da önemsizleştirir. Eş zamanlı olarak içten gelen Aşiretçilik baskısı da vardır. Ayrımcılık hissi belirginleşir, küçük birimlerin ekonomik performansı daha iyi olabilmektedir.

Hükümetin geri dönüşüne ihtiyaç: İşe yaramayan uygulamalar hemen bırakılmalı, işe yarayanlar çoğaltılmalı, kısmen yarayanlar analiz edilmelidir. Sosyal vergilendirme yerine ekonomik vergilendirme uygulanmalıdır.  Sosyal sektör oluşturulmalıdır.

Sosyal sektör yoluyla vatandaşlık:  Sosyal ihtiyaçlar iki alanda artacaktır: Hayır işleri ve toplumu/insanı değiştirme. Hükümet sosyal alanda yapıcı - yönetici olmaktan çıkıp politika yapıcısı olmalıdır. Artık özel sektör ve kamu sektörüne ilave olarak sosyal sektör vardır. Vatanseverlik yetmez, vatandaşlık gerekir. Gönüllülük önemli bir açılımdır.

BİLGİ

Bilgi: Ekonomisi ve verimi: Piyasayı düzenleyici rolünde etkin kılan, bu işi bilgi çevresinde yapmasıdır. Yeni bilgi üç türlüdür: İyileştirme (sürecin, ürünün, hizmetin iyileştirilmesi, kaizen), işleme (varolan bilgiyle yeni ürün-süreç-hizmet üretimi) ve inovasyon (gerçek yenilik). Bilginin verimliliği, miktarından daha önemlidir. Yönetimin bilgiyi verimli kılma performansı ekonomilerde giderek daha da önemli olacaktır.

Hesap vermekle yükümlü olan, okuldur:  Yeni teknoloji ve öğretim biçimi benimsenmelidir. Önemli olan teknolojinin kendisi değil, tetiklediği değişimdir. Okulun işlevi, içeriği, amacı, değerleri gözden geçirilmelidir. Eğitim artık yaşam boyudur (Endüstri 4.0, döngüsel ekonomi nedeniyle iş kayıpları, iş niteliğinde değişim var). 

Eğitimli insan: Aynı anda iki kültürün içinde yaşayıp çalışmaya hazırlıklı olacak, yani hem kelimelere ve fikirlere odaklanan bir "aydın" olarak, hem de insanlara ve işe odaklanan bir "yönetici" olarak çalışmaya hazırlıklı olacaktır.

14 Ekim 2022 Cuma

Goldratt Research Labs / Multitasking Simulator review

Most job postings ask for multitasking skills as if it is a "good qualification". I consider it as juggling, how many balls can you flip in the air at the same time?

This has important repercussions especially in white-collar R&D works and project works. Most of us think that by putting projects into operation one after another and as early as possible, we ensure that they are delivered on time. However, white-collar personnel accumulates several projects at the same time, and they have to do something about each project every day for some reason or answer some questions, maybe fill out some reports. Moreover, some evaluate the personnel by measuring the arrival and completion time of these projects. Therefore, personnel are divided between projects, get stressed, experience quality or efficiency problems, and sometimes cannot meet the content fully or finish their task in the project late.

There are two main options in this simulator by  Goldratt Research Labs: computer or manual. 

It is recommended that we try with the computer first so that we will "learn the job", then we will know what to do when we try it manually or with our friends.

There are 3 projects that we can release to our team, and each of them can have 5 - 10 - 20 tasks. In one project, the tasks are letters of the alphabet, in another they are numbers, in another they are symbols. We can change the duration for each task, the margin of safety, the duration of distraction when switching between tasks, and the adaptation period when switching between projects. Thus, we can reflect on our own work environments, such as short or long-term assignments, similar or different tasks, and similar or different projects.

When you try with a computer, you can also change the error rate and the time it is required to fix an error for multitasking and single-tasking.






While the simulator is running, you can monitor it based on Gantt Chart or performance factors. 

If you start with 5 tasks, you get fast results, but if you start with 20 tasks, the multi-single difference becomes more obvious. 

After running for both cases, you can still compare the results as Gantt Chart or performance factors. 

You have 3 options when looking at the results: 

Planned multi vs single comparison,





realized multi vs single comparison, 







multi vs single with Gantt chart...



 







I have tried both computer and manual modes

Computer mode:  I set a 10% error margin for multitasking and a 5% error margin for single-tasking, without altering the current setup for times and safety margins for 3 projects of 20 tasks. 
3 projects X 20 tasks per project X seconds per task I actually planned to finish in 60 seconds.

Multitasking was completed in 80 seconds, 4 errors were made, and 0.75 tasks per second were completed. As a result, the completion of all 3 projects was delayed by 20 seconds (33%!). 

The distraction due to constant switching between projects costs 30 seconds, a loss longer than the total delay, hence the whole project is late.

When the computer performed single-tasking, it finished sooner than 80 seconds or even 60 seconds of the planned duration, it took just 47 seconds! Switching between projects only took 1 second. Thanks to focused work, only 1 mistake was made instead of 4 mistakes. The number of tasks completed per second increased from 0.75 to 1.28. We completed the projects early and will be able to start new projects in the remaining time!



At the planning stage, both methods looked the same... We were able to shorten the finishing time by 42% (from 80sec to 47sec) with a single-tasking mode, we reduced the internal open project stock by 67% (from 3 projects to 1 project), errors by 75% (from 4 to 1 error) ), we increased our task completion rate by 71% (from 0.75 to 1.28).

Manual mode:   I do it myself with the current setup for times and safety margins for 3 projects of 20 tasks. According to the plan, there should be no difference between the two methods, as we see in the computerized mode.

When I was in multitasking style, I was very careful, and I didn't make mistakes, but when I was in a single style, I relaxed feeling "safe", I made a mistake. 

My finish time is 40% shorter from 75 seconds to 45 seconds. Open project stock decreased from 3 projects to 1 project as expected. My task completion rate has increased by 67% from 0.80 to 1.34!

We also try it with my colleagues on the team. What is surprising is that some of them are more prone to multitasking. They made fewer mistakes and finished faster than the single style. They are known as hyperactive. 

I think the best approach would be to respect those who have similar working styles and form the right team by utilizing this simulator. Then let them choose the best fitting mode (multi vs single) for themselves. Please also note that multitasking is different than being multiskilled...