ABC Yöntemi...
1920 li yıllarda iş dünyası Direct Costing (Dolaysız Maliyet) ve peşinden gelen GAAP uyumlu Absorption Costing (=Full Costing, Tam Maliyet) yöntemleriyle çalışıyordu.
Tam Maliyet yöntemi dolaylı maliyetleri ürünlere dağıtırken direk işçiliği dikkate alıyordu. Ancak zamanla dolaylı maliyetler arttı, ürünler çeşitlendi ve derken tek anahtar dağıtım için yetersiz kaldı.
1988 yılında Prof. Robert Kaplan, Relevance Lost : The Rise and Fall of Management Accounting isimli eseriyle ABC olarak bilinen Activitiy Based Costing yöntemini iş dünyasına tanıttı.
Sonraki 15 yıl süresince iş dünyası farklı anahtarlarla önce aktivitelere, sonra maliyet havuzlarına ve sonra da ürünlere maliyet dağıtmaya çabaladı.
Öyle çok sorun çıktı ve o kadar çok firma ABC uygulamasından caydı ki sonunda Kasım 2004 tarihinde Harvard Business Review dergisinde yayınlanan Time-Driven Activity Based Costing isimli makalesinde aynı Prof. Robert Kaplan ABC yönteminin olumsuz yönlerine değindi ve beraberinde "yeni ABC" yöntemini tanıttı.
Prof. Kaplan’ ın ABC yöntemindeki olumsuzluklar listesi aşağıdadır:
Yalın Muhasebe veya Dönüşüm Muhasebesi (Kısıtlar Yönetimi) gibi teknikler problemli dolaylı maliyet dağıtımından sakınır. Ancak bu yöntemler GAAP uyumlu değildir, dönem sonunda GAAP uyumu için “ayarlanmaları” gerekir. GAAP uyumu firma dışındakilere (denetçiler, yatırımcılar, bankalar,...) standart ve geçmişe dönük raporlama (Financial Accounting) içindir. Yalın ve Dönüşüm muhasebesi gibi yöntemler (Managerial Accounting) firma içinde (yöneticiler) ve geleceğe dönük kullanım içindir.
Peki sizin işletmenizdeki muhasebe işleyişi hangisine benziyor?
1920 model misiniz, 1988 model mi yoksa 2004 model mi?
Tam Maliyet yöntemi dolaylı maliyetleri ürünlere dağıtırken direk işçiliği dikkate alıyordu. Ancak zamanla dolaylı maliyetler arttı, ürünler çeşitlendi ve derken tek anahtar dağıtım için yetersiz kaldı.
1988 yılında Prof. Robert Kaplan, Relevance Lost : The Rise and Fall of Management Accounting isimli eseriyle ABC olarak bilinen Activitiy Based Costing yöntemini iş dünyasına tanıttı.
Sonraki 15 yıl süresince iş dünyası farklı anahtarlarla önce aktivitelere, sonra maliyet havuzlarına ve sonra da ürünlere maliyet dağıtmaya çabaladı.
Öyle çok sorun çıktı ve o kadar çok firma ABC uygulamasından caydı ki sonunda Kasım 2004 tarihinde Harvard Business Review dergisinde yayınlanan Time-Driven Activity Based Costing isimli makalesinde aynı Prof. Robert Kaplan ABC yönteminin olumsuz yönlerine değindi ve beraberinde "yeni ABC" yöntemini tanıttı.
Prof. Kaplan’ ın ABC yöntemindeki olumsuzluklar listesi aşağıdadır:
- Çok bürokratikti
- Çok detaylıydı, ölçek büyüdüğünde baş edilemiyordu
- Güncellemesi çok zahmetliydi, kısa zamanda “eskiyordu”
- Yöneticiler gerçek sorunlar yerine “fiktif anahtarları” tartışarak zaman kaybediyordu
- İşletmelerde yaşanan ürün-işlem karmaşıklığına cevap veremiyordu
- Çalışanlar anketlerde “tam zamanlı çalışıyor” görünüyordu, tüm işletme %100 dolu hissi veriyordu
Yalın Muhasebe veya Dönüşüm Muhasebesi (Kısıtlar Yönetimi) gibi teknikler problemli dolaylı maliyet dağıtımından sakınır. Ancak bu yöntemler GAAP uyumlu değildir, dönem sonunda GAAP uyumu için “ayarlanmaları” gerekir. GAAP uyumu firma dışındakilere (denetçiler, yatırımcılar, bankalar,...) standart ve geçmişe dönük raporlama (Financial Accounting) içindir. Yalın ve Dönüşüm muhasebesi gibi yöntemler (Managerial Accounting) firma içinde (yöneticiler) ve geleceğe dönük kullanım içindir.
Peki sizin işletmenizdeki muhasebe işleyişi hangisine benziyor?
1920 model misiniz, 1988 model mi yoksa 2004 model mi?
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder