23 Eylül 2018 Pazar

Çöküşe Giden Yol / James Rickards / 2017 / kitap özeti

Finansman dünyasında kullanılan normal dağılım ve kesinlik esaslı modellerin yetersizliğini artık fark etmek gerekiyor. Piyasalarda bilinen modellerle karar vermek için yeterli veri birikimi yoktur, bu kadar zamanımız da yoktur.

Homo Economicus gerçekçi bir varsayım değildir, coşku veya panik hallerinde umulmadık tepkiler veririz. Olaylar tamamen bağımsız değildir, internet sonrası dünyada etkileşim ciddi ölçüde artmıştır, artık olaylar birbirlerinden etkilenmektedir, adaptasyon becerisi artmıştır. Benzer amaçlar için kullanılan yöntemler ve mecralar da önemli ölçüde çeşitlenmiştir.

Dolayısıyla temel varsayımları doğrulanan bu sistem KAOTİKTİR, Kaos Teorisine göre yorumlanmalıdır. Bu Teoriye uygun istatistik teknik sınırlı veriyle çalışan ve sürekli güncellenmeye uyumlu Bayes Metodudur.

Sistemlerin arka plandaki ajandaya uygun gelişimi için fiziki para yerine kaydi paraya yönlendiriliriz. Böylece kaldıraç diye bilinen yöntemler uygulanabilir, para hareketleri izlenebilir, gereğinde DONDURULABİLİR (Yunanistan krizinde ATM lerden para çekme sınırı uygulandı, Yunan bankalarının kredi kartları bloke edildi,..).

"Güç sahipleri savaşmadan çekip gitmeyeceklerdir. Para isyanlarına verilecek tepki mal ve varlıklara el koyma ve kaba güç olacaktır. Elitler sığınaklarında güvendeyken, sokaklar gerçekten kana bulanacak, özgürlükler kaybolacak, neo-faşizm hortlayacaktır.""Gidişat daha fazla devlet gücü, daha fazla vergilendirme ve daha az özgürlük doğrultusundadır."

Altın emtia sanılır ancak paranın ta kendisidir. IMF üzerinden özel çekim hakkı (SDR) ile bu da kaydi sisteme geçirilmektedir, buna kağıt altın denilmektedir. SDR bireyler için değil,devletler içindir, doların yerini almaya adaydır. Etkinliği küresel vergi işbirliğiyle sağlanacaktır. Küresel Isınma konusunun Davos dahil her ortamda tekrar edilmesinin arkasında yüksek tutarlı altyapı harcamaları ve bunun için gereken borçlanma ihtiyacı vardır. İki kutuplu dünya formatında iki farklı dijital paranın ortaya çıkması olasıdır.

"Düzen ön şart olarak demokrasi gerektirmez. Düzen çeşitli değer sistemleriyle uyumlu bir koşuldur. Demokrasi ve özgürlük arzulanan ve kapitalist ekonomi ile uyumlu değerlerdir. Ancak bu değerler evrensel olarak saygı görmezler."

  • Sermaye piyasaları karmaşık dinamik sistemlerdir
  • Karmaşık dinamik hafıza veya geribildirim özelliği taşır ve buna iz bağımlılığı denir
  • Sermaye piyasalarındaki risk skalanın geometrik fonksiyonudur
  • Sistemin başlangıçtaki koşullarında görülen küçük bir değişiklik çok farklı sonuçlara yol açabilir
  • Sistemin çıktısı düzenli veya kaotik olabilir
1998 krizinden çıkarılacak dersler: Bilanço dışı türev ürünleri saydam olmadıkları için tehlikelidir. Kaldıraç çok riskli bir yöntemdir. Bankalar türev ürünlerden uzak durmalıdır.  Türev ürünlerde risk net değil brüttür. Krizler belirti göstermeksizin aniden çıkabilir.

2008 krizi 1998 krizine benzerdir, buna rağmen dünya hazırlıksız yakalanmıştır. Ekonomiler termostata değil nükleer reaktöre benzer. Süreç doğrusal değildir, tersine çevrilemez, kritik eşik aşıldığında süreç durdurulamaz.

Küresel olarak altın ve dolarda kıtlık vardır. Basılan dolardan daha fazlası (kaldıraç nedeniyle) kayden dolaşımdadır. Bir sebeple (zor durumdaki büyük şirketler veya devletler borçlarını ödeyemediğinde) piyasadaki dolar toplanmaya kalkıldığında panik başlayacaktır. Paniğin kaynağı altın, borç, deflasyon, temerrüt, doğal afet, savaş vb olabilir. Dünyada çılgın bir borçlanma hali vardır.

Ricardo' nun karşılaştırmalı üstünlük teorisi tamamen serbest piyasalar ve yetkin izleme olanağı halinde geçerlidir ve maalesef küresel ekonominin fiili durumu bu iki şartı da karşılamaz.

Keynes' e göre depresyon; uzun süre normalaltı faaliyet düzeyini içeren  ve iyileşme ya da çökme eğilimi göstermeyen kronik haldir. Depresyon para politikasıyla çözülemez, yapısal reform gerektirir. Kapitalizmin motoru sürekli gelişimdir (yaratıcı yıkım).

Schumpeter' in analizlerinde kapitalizm yaratıcı yıkımı yapamadığı noktada sosyalizme dönüşecek ve eş zamanlı olarak demokrasiler faşizm halini alacaktır. Siyasi partiler giderek benzeşmektedir ve faşizm genellikle yanlış anlaşılmaktadır.

Faşist için önemli olan icraattır, devlet kontrolu esastır.Özel sektör serbesttir yeter ki devletin amacına engel olmasınlar! İdeoloji yoktur, sağcı faşist kadar solcu faşist de mümkündür. Hedefe giden her yol mübahtır, parlemento şart değildir. Mutlak hakimiyet Tanrı veya millete değil, devlete aittir. Sermaye dondurulduğunda kapitalizm ölecektir. Fiyat ve üretim hareketleri planlı/kontrollu olduğunda, düzen otoriteyle sağlandığında sosyalist-faşist bir sistem ortaya çıkacaktır.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder