7 Şubat 2015 Cumartesi

Measurements for Effective Decision Making / M.L.Srikanth, S.A.Robertson / 1995 / kitap özeti


Bölüm 1. Eski performans ölçüm yöntemleri yeni piyasa şartlarına uymuyor
     
Geleneksel üretim modelinin 3 önemli direği var:

o    Kitle tipi üretim. Fiyat = maliyet + kâr. Yeni piyasada çeşitlilik, arz fazlası ve rekabet var. Kâr= Fiyat-Maliyet
o    Bilimsel Yönetim. Yaptığınızı iyileştirin. Ne yaparız? Yeni piyasada lokal yerine global var. Neden yaparız?
o    Standart Maliyet Yöntemi. Maliyetleri dağıtmak. Yeni piyasada dolaylı işçilik yükseldi, maliyet tasarrufu yerine gelir artışı ön plana çıktı


Bölüm 2. Eşzamanlı Üretime giriş
Rekabet Parametresi
Geleneksel Üretim
Eşzamanlı Üretim
Hızlı Tepki
Aşırı stokla kanallar dolu, pazara hızlı tepki verilemez
Kısa akış süreleri ve düşük stok nedeniyle kanalların açık olması tepkiyi hızlandırır
Teslimat Güvenilirliği
Öncelikler belirsiz, sürekli acil işler var, gecikmeler var
Senkronize edilmiş hızlı akış sayesinde gününde teslim
Fiyat
Kalite sorunları var, işletmeyi dolu tutmak için malzeme alımı devam ediyor, stoklar var, aciller maliyeti artırıyor
Senkronize ve hızlı akış acil işleri önlüyor, gereksiz stok ve satınalma yapılmıyor
Kalite
Yüksek stok nedeniyle hata geç fark ediliyor, sürekli aciller nedeniyle iyileştirecek zaman yok
Düşük stok hatayı çabuk bulduruyor, iyileştirme teşvik ediliyor
·         Eşzamanlı bakış açısının 4 unsuru var:
o    Müşteriye dönük
o    Akışa dönük
o    Müşteriye göre iç organizasyon
o    Sürekli iyileştirme

·         Geleneksel bakışın aksine Eşzamanlı bakış açısı işletmelerdeki değişkenlik ve bağımlılığı dikkate alır.
İlkeler
Eşzamanlı
Geleneksel
1.ilke
Çizelge aksamaları birikir, fazlalar ve eksikler ödeştirilemez
Süreç boyunca fazlalar ve eksikler ödeştirilir
2.ilke
Kapasiteyi değil, akışı dengeleyin
Kapasiteyi dengeleyin
3.ilke
Darboğaz olan kaynak kritik önemdedir, darboğaz olmayanlar ikinci plandadır
Standart maliyet sistemi tüm kaynaklara eşit davranır, her kaynak önemlidir
4.ilke
Darboğaz olmayan kaynakların kullanım oranını darboğaz olan belirler
Her kaynak olabildiğince çalışır halde tutulmalıdır
5.ilke
Sadece satılan ürünleri üretmenin değeri vardır
Verim artınca birim maliyet düşer, hemen satılmasa bile üretilmesi gerekir

Bölüm 3. In-Sync dengeli ve yapılandırılmış ölçüm seti
İlkeler
Geleneksel
Eşzamanlı
Prensip
Üretim maliyet merkezidir
Üretim gelir merkezidir
Önemli olan
Maliyet ve işçi verimliliğini kontrol et
Satışı artır ve harcamaları kontrol et
Ölçülen
İşçi verimliliği
Gelir ve gider, toplamlar
Yapılan
Verimi artırmak için kaynakları çalışır tut
Sadece satılanlar kadar çalış, eşzamanla, toplam harcamayı izle

Bölüm 4. Müşteri odaklı ölçümler
·         Müşterilerin öncelikleri : ürün özellikleri, teslim güvenilirliği, teslim süresi, kalite, servis, fiyat...
·         Temel niteliklerde anlaştıktan sonra “müşterilerin ne istediği” hem firma içindekilere hem de müşterilere sorulmalı ve karşılaştırılmalıdır. Genellikle farklı algılar vardır.
·         Üretimden gelen firmalar ürünlerini severler, ürün merkezlidirler. Ürün ne kadar detaylıysa, zaman ve malzeme harcatıyorsa o kadar yüksek fiyatlı olmalıdır.
·         Oysa ki müşteriler ürün istemez, çözüm isterler. Çözüm ihtiyaçlarına ne kadar uygunsa o kadar yüksek fiyata razı olurlar. Fiyatta ürünün zorluğu, büyüklüğü, güzelliği vb önemli değildir.
·         Aşağıda örnek bir rapor vardır.
o    Gününde teslimler sipariş satırı bazındadır, rapordaki dönem içinde termini gelen siparişler sayılır, tam adedinde yüklenmiş olanlar dikkate alınır.
o    Bu örnekte müşteri iadeleri tamir edilemez ve hurdaya atılır oldukları için iade sayısyla takip edilmiştir, dönem içindeki iade edilen ürünlerin TL değeri o dönemdeki satış cirosu TL sine oranlanarak gösterilir.
o    Siparişin alınmasından sevkine kadar geçen süre akış süresi olarak alınır, siparişe verilen termin ile karşılaştırmalı gösterilir.
Performans Raporu
Parametre

ocak
şubat
mart
nisan
mayıs
haziran
I.    Müşteri Memnuniyeti












Gününde Teslimler






Termini Gelenler
149
163
210
186
118
164
Termininde Yüklenenler
125
144
200
173
114
160
Gününde Teslim %
84%
88%
95%
93%
94%
98%







Müşteri İadeleri






İade Sayısı
1
0
1
2
0
2
Satıştaki iade TL %
0,70%
0,00%
0,22%
0,92%
0,00%
0,40%







Akış Süresi






Siparişteki Termin Süresi
17
15
16
12
12
14
Siparişin Akış Süresi
10
10
11
9
7
5

Bölüm 5. Operasyonel ölçümler
·         T – Throughput (Dönüşüm), OE – Operating Expense (İşletme gideri) ve I – Inventory (stoklar) ile izlenir.
·         Birbirlerine bağımlı oldukları için oran olarak ifade edilmesi pratiktir.
o    T/I = effectiveness = etkinlik : Bu oran yükseldikçe stoklarınız daha hızlı gelire dönüşüyor demektir, devir hızınız artar, para kazanırsınız.
o    T/OE = productivity = verim : Alışılmış bant verimi veya kaynak verimi değildir. Aynı parayla daha çok gelir elde etmek veya aynı gelir için daha az para harcamak anlamına gelir. Öte yandan gözü kapalı tasarruf veya harcamaları kısma anlamına gelmez, bir TL harcayıp 3 TL kazanacaksam beni engellemez, teşvik eder.
·         Aşağıda örnek bir rapor vardır.
o    Planlanan dönüşüm ilgili dönümde termini gelen siparişlerin dönüşümüdür (satış fiyatı – doğrudan giderler). Yüklenen dönüşüm ilgili dönemdeki iadeler, fireler ve iskontolar düştükten sonra gerçekleşen dönüşümdür.
o    Devir hızında I değerine sadece hammaddenin fiyatı dahildir, yarı mamul bile olsa hâlâ hammadde fiyatından değerlenir. Konsinye hammaddeler varsa hariç tutulur.
o    OE içinde amortismanlar dahi vardır, maaşlar da buradadır.
o    T – I – OE için oran takibi daha uygundur çünkü bunlar satış hacmi ve ürün karmasından etkilenirler.
Performans Raporu
Parametre

ocak
şubat
mart
nisan
mayıs
haziran
II.      Operasyon Performansı












Dönüşüm






Planlanan Dönüşüm
7,136
7,424
6,892
6,372
5,024
5,620
Yüklenen Dönüşüm
5,240
6,976
6,168
6,272
4,852
5,592







Dönüşüm Oranları






T/I Devir Hızı, yıllık ifade
10,0
14,3
13,9
15,2
13,2
16,1
T/OE, verim
1,25
1,37
1,27
1,29
1,25
1,36



Bölüm 6. Darboğaz ölçümleri
·         Sadece darboğaz kaynakta alışılmış lokal ölçümler anlam ifade eder.
·         Aşağıda örnek bir rapor vardır.
o    Sadece plana uygun olan üretim miktarı çıkışa yazılır
o    Darboğazın sürekli çalışır kalması gerekir, bilinen anlamında randıman takibidir.
Performans Raporu
Parametre

ocak
şubat
mart
nisan
mayıs
haziran
III.     Darboğaz Performansı












Plana Uygun Üretim
78
69
88
92
95
97
Kaynak Verimliliği, %
83%
84%
82%
82%
82%
84%


Bölüm 7. Aktive-Çıkış ve Aktive-Odak Ölçümleri
  • Aktivite-Çıkış: lokal kaynakta takip edilen faktörün global amaca uygunluğudur. Örneğin plana uyum, doğru iş emrine çalışmak,..
  • Aktivite-Odak: lokal kaynakta global amaca uygunluğu destekleyecek faktördür. Örneğin fire % oranı düştükçe, plana uygunluk gelişir.
  • Global amaçların lokal hedeflere tercümesi gerekir.
Organizasyondaki Seviye
Performans Ölçütü
Kritik Başarı Faktörü
Kök Sebep / Darboğaz
Aktivite-Odak Ölçütü
Grup
Teslimat, Kalite, Fiyat,.. T, I, OE
OE
Operatör Esnekliği
Yetenek Matrisi
Fabrika
Teslimat, Kalite, Fiyat,.. T, I, OE
I
Büyük Üretim Partileri
Parti Büyüklüğü
Departman
Kalite, Karma, Stok, lokal OE
Karma
Tip Değişim Kayıpları
Tip Değişim Süresi


Bölüm 8. Yatırım kararı
·         T, I, OE ışığında verilmelidir.
·         Geleneksel muhasebe yaklaşımı aldatır, her kaynak eşit şartlarda değildir, darboğaz “özel”dir.

Bölüm 9. Ürün maliyeti ve ürün karması kararları
·         Geleneksel muhasebe yaklaşımı aldatır. T, I, OE ışığında incelenmelidir.
·         Kısıt pazardaysa T ye göre, kısıt üretimdeyse T/dak (kısıttaki birim süre) ye göre karar verilir.

Bölüm 10. Uygulamanın esasları
·         Zamanla ihtiyaçlar ve şartlar değişir, ölçütler de değişmelidir.
·         Sadece ölçütün değişmesi iyi sonuç almaya yetmez. Etkilenenlere anlatılmalıdır.
·         Ölçütlerden etkilenenler ölçütlerin belirlenmesi aşamasına katılmalıdırlar.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder