Yeni Liderler / Daniel Goleman / 2002 / kitap özeti

Bir değil, birçok lider vardır. Liderlik dolaşımlıdır. Yalnız tepedeki değil, makinadaki ekip başı dahi liderdir.

Büyük lider duygulara hitap eder. İyi yapıyorsa rezonans, kötü yapıyorsa disonans oluşur.

Duygusal mekezimiz olan limbik sistemimizin doğası dolaşım sisteminin aksine kapalı değil, açık çevrimlidir. Kendimizi yönetmekte büyük ölçüde dış etkenlere bağlıyız.

Bir araya gelen insanlar konuşmasalar bile duygular yayılır.

İyimser, coşkulu liderlerin çevresindeki çalışanlar kurumu terk etmezler. Liderin aşırı nazik olması gerekmez. Grup IQ su, yani bir araya geldiğimizde oluşan kapasite aramızdaki uyuma göre şekillenir.

Hiçbir canlı tek kanatla uçamaz; IQ yetmez, EQ (Emotional Quadrient) gereklidir.

Kişisel Yeterlilik: Bu yetiler kendimiz nasıl idare ettiğimizi belirler.
.... Özbilinç: Duygusal özbilinç, isabetli özdeğerlendirme, özgüven

.... Özyönetim: duygusal özdenetim, saydamlık, uyumluluk, başarma dürtüsü, inisiyatif, iyimserlik

Sosyal Yeterlilik: Bu yetiler ilişkileri nasıl idare ettiğimizi belirler.
.... Sosyal Bilinç: empati, örgütsel blinç, hizmet

.... İlişki Yönetimi: esinlyici liderlik, etkileme, başkalarını geliştirmek, değişim katalizörlüğü, çatışma yönetimi, ekip çalışması ve imece

Sabit bir formül yok, kimse mükemmel değil, ancak öğrenilebiliyor.

matris tipteki organizasyonlarda ast-üst yerine meslektaş-iş arkadaşı-birlikte çalışma kavramı yükseliyor.

Zamana, mekana, olaylara uygun olarak tarzlar arasında geçiş yapmak gerekir. Zamanla hepsinde ilerleme sağlanır. Tecrübeye göre ahenk yaratan tarzlarda iyi olanlar başarılı lider potansiyeli gösteriyor.

Herkes ortalamadan iyi olamaz.

Kendini tanıyan, eksik olduğu yönleri iyileştirmeye çalışan her lider zamanla gelişir. ABD de bir MBA okulunda öğrencilere girişte, mezun olurken ve iş hayatına girdikten 2 yıl - 5 yıl sonra aynı eğilim testi tekrar yapılmış. Ezbere program veren MBA okullarının aksine eğilimlerini tanıma ve eksiklerini tamamlayacak şekilde ders seçme şansı olan öğrenciler diğerlerinin çok üzerinde gelişme göstermişler. Üstelik sadece iyi oldukları alanlarda değil, zayıf oldukları alanlarda da gelişme görülmüş.

Başarılı bir değişim yaşayanlar şu aşamalardan geçer:
1. İdeal benliğim - Kim olmak istiyorum?
2. Gerçek benliğim - Ben kimim? Güçlü yanlarım ve eksiklerim nedir?
3. Öğrenme gündemim - eksiklikleri azaltarak güçlü yanlarımı nasıl geliştirebilirim?
4. Denemelerim - Yeni davranışları, düşünceleri ve duyguları deneyip ustalaşıncaya kadar yapmak
5. Katılım - değişimi mümkün kılan, destek ve güven verici ilişkiler geliştirmek

Programla değil, süreçle öğrenilir. İnsanlar aşağıdaki bir kaç tarzı bir arada kullandıklarında daha iyi öğrenirler:

• somut deneyim
• düşünme
• model oluşturma
• deneme-yanılma yoluyla öğrenme

Duygusal Gerçekliğin Keşfedilmesi

• Grubun değerlerine ve örgütün bütünlüğüne saygı gösterin
• Hız kazanmak için yavaşlayın
• Aşağıdan yukarıya doğru bir stratejiyle işe başlayın

İdeal Vizyonun Oluşturulması

• İçinize bakın
• Hizaya sokmayın, uyum sağlayın
• Önce insanlar, sonra strateji

Duygusal Zekanın Desteklenmesi

• Vizyonu eyleme dönüştürün
• Duygusal zekalı uygulamaları destekleyen sistemler yaratın
• Liderlik mitlerini yönetin