12 Ocak 2015 Pazartesi

Deming & Goldratt / D.Leopore, O.Cohen / 1999 / kitap özeti

Yönetim rekabete değil, işbirliğine dayalıdır.
        10 adımlı bir uygulama kılavuzudur.

1.ADIM: Sistemin amacını, ölçüm yöntemini ve ölçüm parametrelerini belirleyin.

·         Amaç yoksa, sistem de yoktur.
·         Amaç firma içinde herkesle ve firma dışında rakiplerle, müşterilerle paylaşılmalıdır.
·         Amaç sadece bugünü değil, yarını da kapsamalıdır.
·         Amaç iş olsun diye belirlenmez, pratik değeri olmalıdır, günlük kararlara yol gösterici olmalıdır.
·         Ölçüm birimi, amaca uygun olmalıdır.
·         Ölçüm birimi sahadaki lokal departmanların da anlayabileceği ve kullanabileceği şekilde olmalıdır.
·         T (Throughput, dönüşüm), I (Inventory, Yatırım), OE (Operating Expenses, işletme giderleri) birlikte TA (Throughput Accounting, Dönüşüm Muhasebesi) oluştururlar.
·         I ve OE bugünle ilgilidir, T gelecekle.
·         Kararlar her üç parametredeki olumlu değişime göre verilir.
·         Maliyet muhasebesini doğuran şartlar değişmiştir, maliyet muhasebesi artık geçerliliğini yitirmiştir.
·         Resmi kurallar maliyet muhasebesini gerektirir, bu geçmişle ilgilidir. Gelecek için ve lokal kararları amaca uydurabilmek için Dönüşüm Muhasebesiyle desteklenmelidir.

2.ADIM: Sistemi anlayın.

·         Organizasyon şemaları lokal silolardan oluşur. Parçaların toplamının sisteme eşit olduğunu varsayar. Her parça işini iyi yaparsa sistemin iyi olacağını söyler.
·         Ancak organizasyonlar birbirinden bağımsız süreçler değildir, ayrıca değişkenlik vardır. Dolayısıyla karşılıklı etkileşimleri göz ardı eden klasik organizasyon yapısı başarısız olur.
·         Organizasyon, çevresiyle sürekli etkileşimde olan açık bir sistemdir.
·         Deming, klasik organizasyon şeması yerine görevli akış şemasını önerir. Süreçteki akış, ilgili birimlerin görev alanlarına göre çizilerek düzenlenir. Böylece;
o    Malzeme-bilgi-doküman akışı,
o    Sürecin aşamaları,
o    Girdilerin süreç boyunca çıktılara dönüşümü,
o    Süreç aşamalarının birbirleriyle olan etkileşimleri gösterilebilir.
·         Şemalar statiktir ancak sistemler çevreleriyle sürekli, dinamik ilişkidedir. Sık sık güncellemek gerekir.

3.ADIM : Sistemi stabil yapın.

·         Sistemin doğal davranışı değişkenliktir, stabilite bizim hedefimizdir.
·         Sistem istatistiki olarak kontroldeyken müdahale edersek stabiliteye zarar veririz.
·         Sistem istatistiki olarak kontrolden çıktığında müdahale etmezsek stabiliteye zarar veririz.
·         Bu sebeple Shewart ve Deming kontrol şemalarında ısrarlıydılar.
·         Gününde teslim oranı, işletme içi stok miktarı gibi doğrudan bir sürecin parametresi olmayan konularda da kontrol şeması yapılabilir.
·         Doğal değişkenlik (common cause) istatistik kontrol altındadır.
·         Suni değişkenlik (assignable cause) dış müdahaledir.
·         Değişkenliğin sebebi anlaşılmadan değişkenliği azaltmaya çalışmak stabiliteye zarar verebilir.
·         Prosesin kontrol sınırlarıyla, proses çıktısı için istenen spektler aynı olmayabilir.

4.ADIM : Kısıtı belirleyin ve 5 odaklama adımını izleyin.

·         Kısıtı yöneten, sistemi de yönetir.
·         5 odaklama adımı:
o    1. Kısıtı belirleyin (identify)
o    2. Kısıtı tam olarak değerlendirin (exploit)
o    3. Diğer her şeyi kısıta göre ayarlayın (subordinate)
o    4. Kısıtı iyileştirin (elevate)
o    5. Başa dönün (beware inertia)

5.ADIM : Tampon yönetimini uygulayın.

·         Üç bölgeli zaman – stok tamponları değişkenliğin varlığını kabul eder, söndürmeye çalışmak yerine kötü etkilerini azaltır.

6.ADIM : Kısıttaki ve ana süreçteki değişkenliği azaltın.

·         Değişkenlik düşmandır, azaltılması performans ve kaliteyi iyileştirir.
·         Tamponların kontrollü olarak küçültülmesi sürekli iyileştirmeye yön verir.
·         Değişime direncin katmanları:
o    Problemde hem fikir olmamak
o    Çözüm yönteminde hem fikir olmamak
o    Çözümün yeterliliğine inanmamak
o    Çözümün yan etkilerinden çekinmek
o    Uygulamanın zorluklarından kaçınmak
o    Ne yapacağını bilememek

7.ADIM : Uygun bir yönetim yapısı oluşturun.

·         Akışa uygun bir yapı oluşturun.
·         Klasik organizasyon şemasının şekil dayatmasına takılmayın.

8.ADIM: Dış kısıtı kaldırın, fazla kapasiteyi satın.

·         Maliyet muhasebesi ve bağlı kültürü fazla kapasiteye öncelikle “giderilmesi” gerektiği şeklinde yaklaşır.
·         Dönüşüm muhasebesi ve gelir dünyası bu fazlalığı korumak ve satmak ister.
·         Müşterinin önemli bir ihtiyacını, müşterimizi yormadan, hiç bir rakibin yapamayacağı kadar iyi şekilde çözersek ve işletmemizin kurgusu bu çözümü rahatlıkla taşıyacaksa şahane bir satış fırsatı yakalamışız demektir. Hatta kimi zaman bunun için fazladan para bile talep edilebilir.

9.ADIM: Mümkün mertebe kısıtı işletme içinde tutun.

·         Hammadde, kapasite, politika, satış, pazarlama, organizasyon yapısı, davranışlar, insan kaynağı,... çeşitli kısıtlar olabilir.
·         Bazı kısıtlar dışarda, bazıları içeridedir. Dolayısıyla kontrolü kolay olanlar içeride olanlardır.
·         Sürekli iyileşmenin anahtarı elinizde kalır.

10.ADIM: Sürekli öğrenin.

·         Sistemler dinamiktir, her şey sürekli değişir.
·         Sistemle birlikte değişmeli, gelişmeliyiz.
·         Ataletten sakınmalıyız.

Edward Deming

1900 ABD doğumlu istatistikçi ve Fizik doktorudur. “Kontrol Şemaları beynin yerine geçmez” öğretisiyle tanınır. 
Shewart’ ın geliştirdiği kontrol şemaları Deming ile yaygınlaşmıştır. PUKÖ döngüsünü tanıtmıştır. Sistem – değişkenlik – etimoloji – insan psikolojisi etkileşimini engin bilgi (profound knowledge) kuramıyla açıklamıştır.

Eliyahu Moshe Goldratt

Fizik doktora tezini yayınlamak yerine OPT adıyla bilinen çizelgeleme yazılımına dönüştürdü. Zamanla Kısıtlar Yönetimi (Theory of Constrains) kuramını oluşturdu. İş romanı tarzını yarattı. Radikal fikirleri olan önemli bir iş yaşamı düşünürüdür.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder