Bölüm 1. Eski performans ölçüm yöntemleri yeni piyasa şartlarına uymuyor
Geleneksel üretim modelinin 3 önemli direği
var:
o Kitle tipi üretim. Fiyat = maliyet + kâr. Yeni piyasada çeşitlilik, arz fazlası ve rekabet var. Kâr= Fiyat-Maliyet
o Bilimsel Yönetim. Yaptığınızı iyileştirin. Ne yaparız? Yeni piyasada lokal yerine global var. Neden yaparız?
o Standart Maliyet Yöntemi. Maliyetleri dağıtmak. Yeni piyasada dolaylı işçilik yükseldi, maliyet tasarrufu yerine gelir artışı ön plana çıktı
Bölüm
2. Eşzamanlı Üretime giriş
Rekabet Parametresi
|
Geleneksel Üretim
|
Eşzamanlı Üretim
|
Hızlı
Tepki
|
Aşırı
stokla kanallar dolu, pazara hızlı tepki verilemez
|
Kısa
akış süreleri ve düşük stok nedeniyle kanalların açık olması tepkiyi
hızlandırır
|
Teslimat
Güvenilirliği
|
Öncelikler
belirsiz, sürekli acil işler var, gecikmeler var
|
Senkronize
edilmiş hızlı akış sayesinde gününde teslim
|
Fiyat
|
Kalite
sorunları var, işletmeyi dolu tutmak için malzeme alımı devam ediyor, stoklar
var, aciller maliyeti artırıyor
|
Senkronize
ve hızlı akış acil işleri önlüyor, gereksiz stok ve satınalma yapılmıyor
|
Kalite
|
Yüksek
stok nedeniyle hata geç fark ediliyor, sürekli aciller nedeniyle
iyileştirecek zaman yok
|
Düşük
stok hatayı çabuk bulduruyor, iyileştirme teşvik ediliyor
|
·
Eşzamanlı bakış açısının 4 unsuru var:
o
Müşteriye dönük
o
Akışa dönük
o
Müşteriye göre iç organizasyon
o
Sürekli iyileştirme
·
Geleneksel bakışın aksine Eşzamanlı bakış
açısı işletmelerdeki değişkenlik ve bağımlılığı dikkate alır.
İlkeler
|
Eşzamanlı
|
Geleneksel
|
1.ilke
|
Çizelge
aksamaları birikir, fazlalar ve eksikler ödeştirilemez
|
Süreç
boyunca fazlalar ve eksikler ödeştirilir
|
2.ilke
|
Kapasiteyi
değil, akışı dengeleyin
|
Kapasiteyi
dengeleyin
|
3.ilke
|
Darboğaz
olan kaynak kritik önemdedir, darboğaz olmayanlar ikinci plandadır
|
Standart
maliyet sistemi tüm kaynaklara eşit davranır, her kaynak önemlidir
|
4.ilke
|
Darboğaz
olmayan kaynakların kullanım oranını darboğaz olan belirler
|
Her
kaynak olabildiğince çalışır halde tutulmalıdır
|
5.ilke
|
Sadece
satılan ürünleri üretmenin değeri vardır
|
Verim
artınca birim maliyet düşer, hemen satılmasa bile üretilmesi gerekir
|
Bölüm
3. In-Sync dengeli ve yapılandırılmış ölçüm seti
İlkeler
|
Geleneksel
|
Eşzamanlı
|
Prensip
|
Üretim
maliyet merkezidir
|
Üretim
gelir merkezidir
|
Önemli
olan
|
Maliyet
ve işçi verimliliğini kontrol et
|
Satışı
artır ve harcamaları kontrol et
|
Ölçülen
|
İşçi
verimliliği
|
Gelir
ve gider, toplamlar
|
Yapılan
|
Verimi
artırmak için kaynakları çalışır tut
|
Sadece
satılanlar kadar çalış, eşzamanla, toplam harcamayı izle
|
Bölüm
4. Müşteri odaklı ölçümler
·
Müşterilerin öncelikleri : ürün özellikleri,
teslim güvenilirliği, teslim süresi, kalite, servis, fiyat...
·
Temel niteliklerde anlaştıktan sonra
“müşterilerin ne istediği” hem firma içindekilere hem de müşterilere sorulmalı
ve karşılaştırılmalıdır. Genellikle farklı algılar vardır.
·
Üretimden gelen firmalar ürünlerini severler,
ürün merkezlidirler. Ürün ne kadar detaylıysa, zaman ve malzeme harcatıyorsa o
kadar yüksek fiyatlı olmalıdır.
·
Oysa ki müşteriler ürün istemez, çözüm
isterler. Çözüm ihtiyaçlarına ne kadar uygunsa o kadar yüksek fiyata razı
olurlar. Fiyatta ürünün zorluğu, büyüklüğü, güzelliği vb önemli değildir.
·
Aşağıda örnek bir rapor vardır.
o
Gününde teslimler sipariş satırı bazındadır,
rapordaki dönem içinde termini gelen siparişler sayılır, tam adedinde yüklenmiş
olanlar dikkate alınır.
o
Bu örnekte müşteri iadeleri tamir edilemez ve
hurdaya atılır oldukları için iade sayısyla takip edilmiştir, dönem içindeki iade
edilen ürünlerin TL değeri o dönemdeki satış cirosu TL sine oranlanarak
gösterilir.
o
Siparişin alınmasından sevkine kadar geçen
süre akış süresi olarak alınır, siparişe verilen termin ile karşılaştırmalı
gösterilir.
Performans Raporu
|
|||||||
Parametre
|
ocak
|
şubat
|
mart
|
nisan
|
mayıs
|
haziran
|
|
I.
Müşteri Memnuniyeti
|
|||||||
Gününde
Teslimler
|
|||||||
Termini
Gelenler
|
149
|
163
|
210
|
186
|
118
|
164
|
|
Termininde
Yüklenenler
|
125
|
144
|
200
|
173
|
114
|
160
|
|
Gününde
Teslim %
|
84%
|
88%
|
95%
|
93%
|
94%
|
98%
|
|
Müşteri
İadeleri
|
|||||||
İade
Sayısı
|
1
|
0
|
1
|
2
|
0
|
2
|
|
Satıştaki
iade TL %
|
0,70%
|
0,00%
|
0,22%
|
0,92%
|
0,00%
|
0,40%
|
|
Akış
Süresi
|
|||||||
Siparişteki
Termin Süresi
|
17
|
15
|
16
|
12
|
12
|
14
|
|
Siparişin
Akış Süresi
|
10
|
10
|
11
|
9
|
7
|
5
|
|
Bölüm
5. Operasyonel ölçümler
·
T – Throughput (Dönüşüm), OE – Operating
Expense (İşletme gideri) ve I – Inventory (stoklar) ile izlenir.
·
Birbirlerine bağımlı oldukları için oran olarak
ifade edilmesi pratiktir.
o
T/I = effectiveness = etkinlik : Bu oran
yükseldikçe stoklarınız daha hızlı gelire dönüşüyor demektir, devir hızınız
artar, para kazanırsınız.
o
T/OE = productivity = verim : Alışılmış bant
verimi veya kaynak verimi değildir. Aynı parayla daha çok gelir elde etmek veya
aynı gelir için daha az para harcamak anlamına gelir. Öte yandan gözü kapalı
tasarruf veya harcamaları kısma anlamına gelmez, bir TL harcayıp 3 TL
kazanacaksam beni engellemez, teşvik eder.
·
Aşağıda örnek bir rapor vardır.
o
Planlanan dönüşüm ilgili dönümde termini
gelen siparişlerin dönüşümüdür (satış fiyatı – doğrudan giderler). Yüklenen
dönüşüm ilgili dönemdeki iadeler, fireler ve iskontolar düştükten sonra
gerçekleşen dönüşümdür.
o
Devir hızında I değerine sadece hammaddenin
fiyatı dahildir, yarı mamul bile olsa hâlâ hammadde fiyatından değerlenir.
Konsinye hammaddeler varsa hariç tutulur.
o
OE içinde amortismanlar dahi vardır, maaşlar
da buradadır.
o
T – I – OE için oran takibi daha uygundur
çünkü bunlar satış hacmi ve ürün karmasından etkilenirler.
Performans Raporu
|
|||||||
Parametre
|
ocak
|
şubat
|
mart
|
nisan
|
mayıs
|
haziran
|
|
II.
Operasyon Performansı
|
|||||||
Dönüşüm
|
|||||||
Planlanan
Dönüşüm
|
7,136
|
7,424
|
6,892
|
6,372
|
5,024
|
5,620
|
|
Yüklenen
Dönüşüm
|
5,240
|
6,976
|
6,168
|
6,272
|
4,852
|
5,592
|
|
Dönüşüm
Oranları
|
|||||||
T/I
Devir Hızı, yıllık ifade
|
10,0
|
14,3
|
13,9
|
15,2
|
13,2
|
16,1
|
|
T/OE,
verim
|
1,25
|
1,37
|
1,27
|
1,29
|
1,25
|
1,36
|
|
Bölüm
6. Darboğaz ölçümleri
·
Sadece darboğaz kaynakta alışılmış lokal
ölçümler anlam ifade eder.
·
Aşağıda örnek bir rapor vardır.
o
Sadece plana uygun olan üretim miktarı çıkışa
yazılır
o
Darboğazın sürekli çalışır kalması gerekir,
bilinen anlamında randıman takibidir.
Performans Raporu
|
|||||||
Parametre
|
ocak
|
şubat
|
mart
|
nisan
|
mayıs
|
haziran
|
|
III.
Darboğaz Performansı
|
|||||||
Plana
Uygun Üretim
|
78
|
69
|
88
|
92
|
95
|
97
|
|
Kaynak
Verimliliği, %
|
83%
|
84%
|
82%
|
82%
|
82%
|
84%
|
|
Bölüm
7. Aktive-Çıkış ve Aktive-Odak Ölçümleri
- Aktivite-Çıkış: lokal kaynakta takip edilen faktörün global amaca uygunluğudur. Örneğin plana uyum, doğru iş emrine çalışmak,..
- Aktivite-Odak: lokal kaynakta global amaca uygunluğu destekleyecek faktördür. Örneğin fire % oranı düştükçe, plana uygunluk gelişir.
- Global amaçların lokal hedeflere tercümesi gerekir.
Organizasyondaki Seviye
|
Performans Ölçütü
|
Kritik Başarı Faktörü
|
Kök Sebep / Darboğaz
|
Aktivite-Odak Ölçütü
|
Grup
|
Teslimat, Kalite, Fiyat,.. T, I, OE
|
OE
|
Operatör Esnekliği
|
Yetenek Matrisi
|
Fabrika
|
Teslimat, Kalite, Fiyat,.. T, I, OE
|
I
|
Büyük Üretim Partileri
|
Parti Büyüklüğü
|
Departman
|
Kalite, Karma, Stok, lokal OE
|
Karma
|
Tip Değişim Kayıpları
|
Tip Değişim Süresi
|
Bölüm
8. Yatırım kararı
·
T, I, OE ışığında verilmelidir.
·
Geleneksel muhasebe yaklaşımı aldatır, her
kaynak eşit şartlarda değildir, darboğaz “özel”dir.
Bölüm
9. Ürün maliyeti ve ürün karması kararları
·
Geleneksel muhasebe yaklaşımı aldatır. T, I,
OE ışığında incelenmelidir.
·
Kısıt pazardaysa T ye göre, kısıt üretimdeyse
T/dak (kısıttaki birim süre) ye göre karar verilir.
Bölüm
10. Uygulamanın esasları
·
Zamanla ihtiyaçlar ve şartlar değişir,
ölçütler de değişmelidir.
·
Sadece ölçütün değişmesi iyi sonuç almaya
yetmez. Etkilenenlere anlatılmalıdır.
·
Ölçütlerden etkilenenler ölçütlerin
belirlenmesi aşamasına katılmalıdırlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder