30 Mayıs 2021 Pazar

Biz / Yevgeni Zamyatin / 1924 / kitap özeti

Sürgün bir yazar, yazıldıktan 2 sene sonra İngilizce tercümesi basılmış. Ancak 1952 de orjinal Rusça dilinde ve ancak 1988 de Rusya'da yayınlanabilmiş! 

Belirli bir ülke değil, sanayi toplumunun ötesi anlatılıyor, distopya. Sürükleyici bir roman. Biraz konuyu aktaracağım, çokça alıntılarımı sıralayacağım.

Camdan duvarları olan apartmanlarda, tüm mobilya da camdan, birbirimizden gizlimiz saklımız yok! Aramızda koruyucular var, onlar bizi sever, zararlı akımlardan korur (!) camdan duvarlar her şeyi bilmelerine yardımcı olur. Ayrıca jurnalciler kahraman kabul edilir. Tüm mektuplar Koruyucular gördükten sonra dağıtılır.

Artık isimlere ihtiyacımız yok, numaralarımız var, hepimiz bir büyük ve düzenli hatta mükemmel bir organizmanın parçalarıyız. Frederich Taylor bilimsel yönetimi sadece çalışma için uygulayabildi, şimdi hayata uygulayabiliyoruz. Tabletlerimiz (Musa'ya inen tabletler gibi) var, hayatın her anı programlı, uyku saatimiz zille hatırlatılıyor, akşamları iki ayrı saatte özel zaman aralığımız bile var. Petrol bazlı gıdamız sayesinde dengeli besleniyoruz. Nikotin ve alkol yasaktır.

Evlilik demode oldu, Annelik-Babalık Standartlarını karşılayanların çocuklarını devlet bir fabrikada  uygun şekilde yetiştiriyor, herkes birbirinden yararlanma hakkına sahip, ofise gidip kayıt olduğunuzda tahlil sonuçlarınıza uygun adayların listesi veriliyor, arzu ettiğinize kayıt oluyorsunuz, pembe biletleriniz adresinize geldiğinde randevunuz kesinleşiyor, apartmanın resepsiyonuna pembe biletinizi veriyorsunuz ve özel saatinizde stor perdeleri kapatabiliyorsunuz.

TekDevlet var, başındaki Velinimet için her sene FikirBirliği gününde açık oy-açık sayım seçim yapılıyor. Savaşlardan sonra insanlığın çok küçük bir kısmı hayatta kalıyor, vahşi dünyadan YeşilDuvarla ayrılıyor, bilimsel esaslı mutluluk garantili bir hayata başlıyorlar. Bazılarında ruh/fantezi belirtileri görülüyor ama neyse ki beynin ilgili noktalarına yapılan cerrahi bir müdahaleyle bu "hastalık" tedavi ediliyor.

Tüm bu mutluluğa rağmen hala bazı kendini bilmezler gizlide devrim yapmaya gayret ediyor.

  • Bu hem benim, hem de ben değilim.
  • Benim kim olduğumu, ne olduğumu bilen biri var mı?
  • Birbirimizin o kadar aynısıyız ki..
  • Biraz düşünmek lazım, çok faydalı oluyor.
  • Tüm insanlık tarihi göçebe yaşam tarzından daha yerleşik bir yaşam tarzına geçişin tarihidir.
  • Devlet (insanlık) birisini öldürmeyi yasaklıyordu ama milyonların yarı yarıya öldürülmesini yasaklamıyordu. 
  • Saaddet ve kıskançlık mutluluk adı verilen kesrin pay ve paydasıdır.
  • İdeal, hiç bir şeyin olmadığı yerdedir.
  • Orjinal olmak diğerlerinin arasından sıyrılmak demektir, bu eşitliğe aykırıdır.
  • Dünyaya sevgi ve açlık hakimdir. Dünyaya hakim olmak için bunlara hakim olmak gerekir.
  • İnsanı suçtan arındırmanın tek yolu onun özgürlüğünü elinden almaktır.
  • Cennetteki Adem-Havva' dan bir seçim yapmaları istenir: Ya özgür olmadan mutlu olacaklar, ya da mutlu olmadan özgür olacaklar...
  • Eski Hıristiyanlarda itaat erdemdi, gurur da kusur... BİZ Tanrıdan, BEN Şeytandan geliyordu.
  • Hasta olduğumu biliyorum. İyileşmek istemiyorum!
  • Herkes kurtuldu ama benim için artık kurtuluş yok ve ben kurtulmak istemiyorum.
  • Bir ayna düşünün, soğukken yüzeydekileri iter, yansıtır. Şimdi ısındığını düşünün, artık itmiyor, değenler aynanın içinde kayboluyor...
  • Hem iğnesi hem de balı olan bir arı gibiydi.
  • Aşk, ölümün fonksiyonudur.
  • Noktada her şeyden çok bilinmeyen vardır; hareket etmesi, kıpırdamasıyla birlikte binlerce çeşit eğriye ve yüzlerce biçime dönüşebilir.
  • İnsan son sayfasına kadar ne olacağı bilinmeyen bir roman gibidir. Başka türlü olsaydı okunmaya değmezdi.
  • Dünyada iki güç vardır: Entropi, Enerji. Biri kutsanmış bir huzura, mutlu bir dengeye götürür, diğeriyse dengesizliğe, ıstıraplı sonsuz devinime..
  • Son devrim diye bir şey yoktur!
  • Gülmeyle her şey öldürülebilir, hatta cinayet bile!
  • Ateşin asıl kanıtı yakmasıdır. Bana yakmayan bir ateş gösterebilir misin?
  • Evcil tavukların kanatları sadece çırpınmaya yarar.
  • Sapkınlık sağlık için elzemdir.
  • En başından, tekrar başlayabilsek nasıl yaşardık?
  • Diyalektik sürecin özü budur: bugünün gerçekleri yarının yanlışlarına dönüşür, son sayı yoktur.
  • Tek yapmamız düzlemden vazgeçmek, düzlemin üstüne çıkmaktır.
  • Objektif olan tek şey kamera objektifidir.
  • Biz hayatta olanlar için bugünü dün, dünü bugün olarak yaşamak çok zordur.
Meraklısına bu tarzda aşağıdaki kitapları da öneririm:

Cesur Yeni Dünya 

1984

Ütopya 

Entropi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder