20 Temmuz 2022 Çarşamba

Döngüsel ekonomi mümkün müdür? (Termodinamik yasasına uygun mudur?)

 Entropi: Dünayaya Yeni Bir Bakış / Jeremy Rifkin ve Ted Howard / 1980 kitabı beni ziyadesiyle düşündürdü. 

Acaba Döngüsel Ekonomi gerçekten Termodinamik Yasalarına göre mümkün mü?

Termodinamik yasaları Einstein' ın en beğendiği konulardan biridir. 

  • Birinci Yasa: Madde ve enerji daimidir, yaratılamaz, yok edilemez, sadece dönüştürülebilir.

  • İkinci Yasa: Entropidir, madde ve enerji sadece bir doğrultuda değişebilir; yararlanılabilenden yararlanılamayana - geçerliden geçersize - düzenliden düzensize

  • Özet: Evrendeki enerji miktarı sabittir ve entropi giderek artmaktadır.
Entropinin minimum olduğu sıcaklık -273 derecedir. Dünyanın ilk oluşum hikayelerinde buzul çağdan söz ediliyor, entropinin düşük olduğu henüz sürdürülebilirlik sıkıntısı olmayan zamanlar... Milyonlarca yıl sonra entropi yasaya uygun olarak artarken sıcaklık da artmış, bugün küresel ısınmadan söz ediyoruz... 

Termodinamikte ısı denkliği sağlandığında daha fazla iş yapılamıyor. 
Dünyanın ısısı artarak genel bir ısı dengesine ulaştığında artık daha fazla ısı değişimi - enerji transferi yapılamayacaktır.... acaba kıyamet böyle mi gelecek?

Avrupa Yeşil Mutabakatı kapsamında Yenilenebilir Enerji kullanımı + Döngüsel Ekonomi ana başlıklarıyla AB bölgesinin geleceğe hazırlanması kurgulanıyor.

Önce Döngüsel Ekonomiyi değerlendirelim: Üretimde, kullanımda ve kullanım sonunda "atıklar" toplanacak, tasnif edilecek, bir miktar sıfır hammaddeyle harmanlanarak asgari kalite şartlarına uydurulacak, bu malzemeler tekrar üretime yönlendirilecek ve döngü tekrar edecek... 
  • azalan verimler kanununa göre her defasında asgari kalite şartını sağlamak üzere daha fazla sıfır hammadde kullanmak gerekecek, bir yerden sonra daha fazla geri dönüşemeyecek...
  • Doğada sabit olan enerjinin bir kısmını geri dönüşüm uğruna toplama-tasnif-işleme-nakliye vb için harcayacağız, karbon salınımı olacak...
  • Her aktivitemizle entropiyi yükseltmeye devam edeceğiz, artan entropi "kirlenme" anlamına gelecek
  • "Böylece nesneler sadece yeni elde edilebilir enerji kaynaklarının harcanmasıyla ve tüm çevrenin entropisinin artırılması pahasına yeniden kullanılabilir hale getirilebilir." J.Rifkin.
  • Kanımca Döngüsel Ekonomi sorunu çözemeyecek, olsa olsa zaman kazandıracaktır..
Şimdi Yenilenebilir Enerjiyi değerlendirelim: Fosil yakıtlardan çıkarak, rüzgar-güneş-dalga vb temiz enerji kullanımıyla karbon salınımı azaltılacak...
  • Doğada enerji miktarı sabittir. Adem-Havva zamanında ne kadar enerji varsa bugün de o kadar enerji vardır, dönüşmeye devam etmektedir. Elde edilemeyen enerji kirliliktir.
  • Yenilenebilir Enerji için geliştirilen teknolojiler her yeni teknoloji gibi çevreden enerji çekmekte ve entropiyi artırmaktadır.
  • Teknoloji enerji yaratamaz, sadece dönüştürebilir. 
  • Fosil veya yenilenebilir fark etmez, enerji dönüşümü entropiyi artırır, üstelik fosile ilave yenilenebilir enerji üretimi dönüşüm hızını da artırır.
  • Yenilenebilir enerjiyle geri dönüşüm yapmak istediğinizde yine atıklar oluşur, karbon salınımı ve kirlenme görülür. 
  • Elektrikli aracınızı termal üretimle elde edilen elektrikle şarj ettiğinizde çevre yine de zarar görür. 
  • "Her yarı çözüm sorunun geri kalanı üzerinde arttırıcı bir etkiye sahiptir" Eulgene Schwartz
  • Kanımca Yenilenebilir Enerji sorunu çözemeyecek, olsa olsa zaman kazandıracak ve küresel üstünlüklerin el değiştirmesine neden olacaktır..
Kitapta gösterilen çözüm aklıma yatıyor ancak bugünün küresel kapitalizm - yerleşik dini anlayış - toplumsal alışkanlıkları çerçevesinde kolay olmadığını anlıyorum. UNSDG 17 amaç bu çözümün seyreltilmiş bir versiyonuna benziyor.

Hayat tarzımızın sadece ihtiyaçlarla yetinen - yavaş - lokal - düşük teknolojili - doğayla barışık - paylaşımcı hale gelmesi gerekiyor. 
  • Geri dönüşüm yerine gereksiz tüketmeyelim, 
  • Yenilenebilir enerji yerine gereksiz enerji tüketmeyelim

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder