Küresel Finans Krizi / Dr. Mahfi Eğilmez / 2008 / kitap özeti

• currency mismatch - para birimi uyumsuzluğu, dolarla borçlanıp TL gelir elde etmek gibi
• maturity mismatch - vade uyumsuzluğu, borçların 3 ay ama alacakların 9 ay vadeli olması gibi
• her tür finansal kriz bir geri ödeme sıkıntısından kaynaklanır veya o sıkıntıya yol açar
• piyasa sistemi doğası itibariyle krize meyillidir, küreselleşme bulaşıcılığı artırıyor
• kapitalizm - üretim araçlarının mülkiyeti özel kişilerdedir, kar etmek amacıyla kullanılır, üretim - yatırım - gelir bölüşümü - fiyatlar serbest piyasada belirlenir. Beraberindeki siyasal sistem Liberalizmdir. 
• sosyalist , karma, kapitalist ekonomi modelleri uygulamada görülür.
• merkantalizm - değerli madenlere sahip olmak üstünlük getirir, devlet ekonomik yaşama aktif olarak karışmalıdır, değerli maden hareketini kısıtlayacak şekilde dış ticaret politikası gerekir
• merkantalizm sanayi devrimiyle endüstriyel kapitalizme, kredi verenlerin aktifleşmesiyle finansal kapitalizme, kredi verenlerle fiilen üretim yapanların birleşmesiyle tekelci kapitalizme dönüştü. Küreselleşme ulaşılan en üst seviyesidir.
• Keynesyen Ekonomi: Ekonomide tam istihdam dengesi için devlet müdahalesi gereklidir. Asıl olan arz değil taleptir. İhtiyaca göre bütçe açığı/fazlası veya vergi oran değişikliği tercih edilebilir.
• Kapitalizm dünyanın kaynaklarını tüketirken toplumlara refah sağlamıştır. Krize girildikçe Keynesyen yaklaşımlara dönülmüştür.
• Piyasa - belirli mal veya hizmetlerin alınıp satıldığı yerdir. Belirli bir yerde alıcıyla satıcının karşılaştığı piyasalar VE belirsiz bir yerde alıcıyla satıcının karşılaşmadığı piyasalar vardır. 
• Piyasa; değerleri belirler. Üretimi örgütler. Mal ve hizmetleri dağıtır. Rasyonelliği sağlar. Geleceği biçimlendirir.
• Gelir iki şekilde kullanılır: tüketim ve tasarruf.
• Devlet - Toplum adına ortak kararları alan, uygulayan bürokratik ve siyasal birimlerin toplamıdır
• Devlet maliye ve para politikası uygular. Merkez Bankasının görevi fiyat istikrarı sağlamaktır. Kurumun bağımsızlığı kritik önemdedir, uluslararası kriterlere uyulmalıdır.
• Üretim faktörleri - bir araya getirilerek üretim yapılan faktörlerdir: Emek (maaş), sermaye (faiz), doğal kaynaklar (rant), girişimcilik (kar).
• Ekonomik kriz için ortak bir anlayış maalesef yoktur. Durgunluk büyüme hızının düşerek sıfıra yaklaşmasıdır. Resesyon büyüme hızının eksiye düşmesidir.
• Ekonomik büyüme 4 tiptedir: Enflasyonsuz, enflasyonlu, stagflasyon (durgunken enflasyonlu), slumpflasyon (resesyondayken enflasyonlu) 
• Fiyatların düşmesi deflasyon, fiyatların yükselmesi enflasyondur
• Mali sektör - bankalar, sigorta şirketleri, leasing-faktoring şirketleri, yatırım fonu yöneticileri,..
• Reel sektör - üretim yapanlar
• Balon - herhangi bir finansal varlığın (tahvil, bono, hisse senedi,...) fiyatının o kağıdın dayandığı reel varlığın gelecekteki gelir akımının üstüne çıkması halidir
• IMF - International Monetary Fund - ödemeler dengesi sorunu yaşayan ülkelere yardım için 
• World Bank - Dünya Bankası, Avrupa'nın yeniden imarı için
• WTO - World Trade Organization - ticaret daralmalarını önleyecek işbirliği için
• Piyasaya giriş ve çıkışlarda sürü güdüsü etkindir. Bu etki girişte yavaş, çıkışta çok daha hızlıdır
• Açık pozisyon - yabancı paraya dayalı borçlanmalar. Dolar kazanmıyorsan dolarla borç yapma!
• Konjonktür - ekonominin reel üretim hacminde görülen iniş ve çıkışlardır, her ekonomide görülür. Beklentilerle şekillenir, işler iyiyken pozitif etkili, kötüyken negatif etkili spiraldir.
• Dip kuramı - tek çeşit dip yoktur, en iyisi daha fazla düşmeden çıkmanın bir yolunu bulmaktır 
• Kapitalizmde bireyler kar maksimizasyonu ister, kurumlar kar maksimizasyonu ister, siyasetçiler oy maksimizasyonu, bürokratlar şöhret maksimizasyonu peşindedir. Kimi zaman bunlar uyumsuzlaşır, suistimaller başlar. Sanal ekonomiyle reel ekonomi arasındaki değer farkları kriz yaratıyor.
• Karl Marx kapitalizmin 3 sebeple krize gireceğini iddia ediyor: Karlar azalınca, talep düşünce, aşırı üretim halinde..
• Mali krizlerin ortak noktaları yasa - kural - denetim eksiklikleridir
• Denetim birbirinin alternatifi değil, tamamlayıcısı olarak iki tipte yapılır: Anında, geriye dönük
• Yönetim olmadan denetim olmaz. Kapitalizmde kar-zarar ikiz kardeştir, ancak pratikte kar girişimciye kalırken zararlar kamuya bırakılabiliyor.
• Türkiye köylülükten kentliliğe geçiyor, nüfus son 80 yılda 5 kat artmış, iç göç var. Kutuplaşıyor. Piyasa ekonomisini kapitalist sistem çerçevesine oturtabilmek dünya çapında çok sayıda büyük sanayici gerektiriyor ama ülkemizde kurulu işletmelerin %98 i KOBI ölçeğinde! Aydın değil, zengin olmak öne çıkıyor, değerler yozlaşıyor. Esnaf, iktidarı belirleyen güçtür.