OPTİMİZASYON size umduğunuz çözümü getirebildi mi? 1950 li yılların şartlarında geliştirilen bir tekniktir. Özellikle II. Dünya Savaşında yaygın kullanıldı. Ancak değişkenlik karşısında çok kırılgandır. Başlangıç şartları değiştiğinde çözüm büyük oranda etkilenir (Kelebek etkisi). Modelin çalışabilmesi için çok sayıda varsayım ve parametre girişi gerekir, hazırlaması yorucudur, uzun sürer, yazılım almak şarttır. Geliştirildiği dönemdeki diğer uygulamalar (CPM, MRP,..) gibi deterministiktir. Uygulaması için uzmanlık gerekir, sıradan kullanıcı çözümü genellikle anlayamaz, yorumlayamaz.
MRP 'Doğan görünümlü Şahin' midir? 1950 li yıllarda geliştirildiğinde deterministik bir dünya vardı, talep arzdan fazlaydı, değişkenlik yoktu, tekrarlı (recursive) üretim yaygındı. Teknoloji ilerledi, piyasada belirsizlik arttı. Arabanız 1950 model olsa hala biner miydiniz? İşletmenizde proses süresinin uzadığı veya kısaldığı, kalite sorunu çıktığı, arıza, devamsızlık, geciken malzeme girişi, ani talep artışı, fikir değiştiren müşteri hiç mi olmaz? Her gün sisteme esir değil miyiz? Her yer stokla dolu değil mi?
TAHMİN. Daha iyi tahmin olsa daha başarılı olurdum dediğiniz hiç mi olmadı? 1950 li yıllara dayanır. Özünde eski veriyi kullanarak buna uygun yeni veriyi oluşturmaktır. O yıllarda mümkündü, günler, aylar birbirine benziyordu, değişkenlik yoktu. Tahmin o zamanın teknolojisine (MRP) entegreydi. Oysaki teorik olarak tahmin kalitesi vade uzarken, detay artarken, veride ani hareketler varken giderek bozulur. Tahmin bir aralık olmalıyken, hepimiz tek bir değer olarak algılıyoruz. Tahmin şart mıdır?
CPM (Critical Path Method) - PERT (Project Evaluation & Review Technique). 1950 li yılların teknolojisidir. Kardeşi MRP gibi deterministiktir, sınırsız kapasiteye dayanır. O dönemin üretim kültürüne uygun olarak itme (push) tabiatlıdır, erken başlangıç öngörür. Her aktiviteye verilen süre belirlidir, kesindir. Sadece aktivitelerin proses önceliği dikkate alınır, kaynak çakışmasına bakılmaz, dolayısıyla bütçesinde VE termininde VE orijinal içeriğinde biten proje sayısı çok azdır. Başka seçenek var mıdır?
MALİYET MUHASEBESİ (cost allocation). 1926 da Henry Ford demir cevherinden fabrika çıkışına kadar bir otomobili sadece 81 saatte üretiyordu. Bu devasa fabrikada depo yoktu, neredeyse muhasebeci yoktu. Önemli olan mavi yakalıydı. Buna rağmen önemli bir servet biriktirebildi. GM çok fabrikalı entegrasyon yaptı, maliyet muhasebesi uyguladı. Başarısı yöntemi popülerleştirdi. O dönemde genel giderin payı %5-10 kadardı, peki bugün nasıl? Stoklar varlık mıdır yoksa borç mu? Outsourcing ABD ekonomisini neredeyse bitiriyordu..
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder