Ütopya / Thomas More / 1515 / kitap özeti

Ütopya isimli bir ada ülkesi anlatılır. Paranın kullanılmadığı, paylaşılan kaynaklarda rotasyonla çalışan vatandaşların üretiminin ortak depolarda biriktirilerek isteyenlere ihtiyaçları kadar dağıtıldığı, yokluk yaşanmayan mutlu ve müreffeh bir ülkedir. Devletin kasasındaki paranın üst sınırı vardır, bu sınır aşıldığında zenginlik vatandaşlarla paylaşılır. Özel mülkiyet yoktur. Hiç kimsenin hiç bir şeyi olmadığı halde herkes zengindir. Vatandaşlar belli dönemlerde kurayla oturdukları evleri değiştirirler, böylece her ev bakımlı olur.


Burada Evlilik kutsaldır, evlilik öncesi ilişki ve zina yasaktır. Yaşlılara saygı gösterilir, toplum en yukarıdan en aşağıya kadar aile formatında örgütlüdür. Akşamları belirli noktalarda mahalle eşrafı yaşlı-genç karışık oturarak birlikte yemek yer. Herkes sade ve aynı tip elbiseler giyer.

Edebiyat ve felsefeye düşkündürler. Her vatandaşın canı kıymetlidir, mecbur kalmadıkça savaşmazlar, mecbur kalmadıkça kendi vatandaşlarını ölüme sürmezler; düşmanları satın alırlar, birbirlerine düşürürler, rüşvet verirler, paralı asker tutarlar.

Benimsedikleri ana ilke yaşamın doğanın ilkelerine göre düzenlenmesidir. Kölelik vardır ama cezadan sayılır. Çok az sayıda yasa vardır, herkes bunları bilir, avukata gerek yoktur. Farklı inançlar bir arada laik düzende yaşar.

Herkes tarım işlerini bilir. İlave olarak dokumacılık, terzilik gibi yan işlerin öğrenilmesi de özendirilir. Kadın-erkek, genç-yaşlı herkes çalışır, dolayısıyla rahip-soylu-asker vb gibi üretim fazlasıyla beslenmek zorunda olan "üst" sınıflar yoktur, fazla üretmeye gerek yoktur. Seyahate çıkanların gittikleri yerlerde, memleketlerindekine benzer bir iş yapmaları (aylak durmamaları) beklenir.

Taraf tutma ve açgözlülük yargıya yerleşirse toplumu bir arada tutan en güçlü bağ olan adaleti söker atar.