Bir süredir Sürüdürülebilirlik konusunu araştırıyorum, ilgilenenler için bir referans oluşturmak istedim. Yazıda çok sayıda web link bulacaksınız, mümkün mertebe kısa notlar da ekledim.
Fast Fashion denildiğinde kısa terminli çok modelli küçük adetli sipariş anlıyoruz. Üreticilerdeki yansıması bu şekilde oluyor. Bizleri hız uğruna bir takım ödünlere zorluyor; fazla mesailer, onay riskleri, gerilen tedarikçi ilişkileri, sosyal - teknik - çevre uygunluk programlarına (Sürdürülebilirlik) aykırılıklar, ...
Aslında söz edilen FAST kumaş / konfeksiyon üreticileriyle değil, eşimiz, çocuklarımız, komşularımız gibi son tüketiciyle ilgili. Sağlamlık (evladiyelik) ve az sayıda ürün değil, sezonluk-moda-ucuz çok sayıda ve sık alımı ifade ediyor.
Bugünlerde özellikle yeni nesilde bu eğilim doyma noktasına yaklaşıyor:
Bir tek t-shirt için 700 litre su tüketiliyor. Küresel ölçekte su kıtlığı riski var. Pamuk su sarfı-kimyasal kullanımı açısından çevreye en zararlı elyaf olarak gösteriliyor. Çoğumuzun giyimde ilk tercihi.. Başka bir ifadeyle Fast Fashion çevreyi hoyrat kullanıma neden oluyor, bilinç düzeyi (küresel ısınma, çevre kirliliği, su yetersizliği) artarken bu eğilim daralıyor.
Ayrıca circular economy (ürünlerin kiralanması, paylaşılması, geri dönüşümü) ve yeni kuşağın sahip olmak yerine deneyime daha fazla önem vermesi (harcama alışkanlığı değişiyor, tshirt alacağına konsere gidiyor) bu eğilimi daraltıyor.
Bu noktada Slow Fashion kavramı başlıyor. Bu iki kavram birbirinin zıddı değil.
Birbiriyle uyumlu, sade, dayanıklı, sürdürülebilir az sayıda ürünle dolabımızı oluşturalım, özel günlerde gerekirse ödünç alırız-kiralarız.. Sezonluk ömrü olan 3 adet X 10 euro ürün yerine 2 sezon kullanabileceğim 2 adet X 12 euro ürün alınca toplam maliyetim 30+30=60 eurodan 24 euroya düşüyor, şimdi RyanAir den bilet alıp seyahat edebilirim.
Aslında bir felsefe (örneğin Seferihisar Türkiye’de Slow City kavramını fark ettirdi), giyimdeki uygulamalar sadece bir altkümesi oluyor.
Slow Living kavramı için güzel bir başlangıç blog sayfası https://www.sloww.co/slow-
Sürdürülebilirlik herkesin farklı anladığı bir diğer kavram.
Bir kısmı sadece çevre, bir kısmı sadece etik değerler olarak algılıyor.
Neredeyse kimse bunu firmanın karlılığıyla ilişkilendirmiyor, hep müşterinin zoruyla yapılan pahalı bir makyaj gibi davranılıyor. Dolayısıyla Fast Fashion iş modeliyle çelişkili yorumlanıyor.
Sustainability: 3P’s: People (ethical), Planet (environment), Prosperity (corporate, society)
Böylece şirket kazandığı için açık kalır ve çevresine-insanlara faydalı olmaya devam eder.
Çlışanların kalkınması onlara da tüketici vasfı kazandırır (yıllar önce Henry Ford bunu başarmıştı).
Çevrenin temiz kalması koruyucu hekimlik uygulamalarıyla uyumludur, sağlık giderlerini de azaltır.
Şirketler enerji tasarrufu-inovasyon ile karlılıklarını koruyabilir, vergileriyle topluma değer yaratır.
Herkes kazanır.
Ancak bu taleplerin belirli markalar ve belirli üreticilerle sınırlı kalması haksız rekabete ve önlemlerin yeterince etkin olmamasına yol açar. Devlet nezdinde regülasyon gereklidir.
Slower fashion kitabının yazarına ait web-blog sayfası. Sürdürülebilirlik ve hazır giyime yönelik pratik noktalar var, rağbet gören bir site. Bottle thread adıyla pet şişe atıklarından pes iplik ve kadın fitine uygun gömlek üreten startup kurmuş.Startup başlangıç videosu burada: https://youtu.be/_grIh0QJ26Q
Allie frownfelter linkedin bağlantısı: https://www.linkedin.com/in/
HIGG Index oluşturmuşlar, yaygın kullanıma gelmiş, C&A gibi bir çok marka üye olmuş. Çevre-sürdürülebilirlik konusunda önemli bir adıma benziyor. TR de 33 kullanıcı listeleniyor. https://apparelcoalition.org/
Apparel Coalition Boston Consulting Group ile birlikte PULSE raporunu hazırlıyorlar. Sürdürülebilirlik konusunda önemli bir veri kaynağı.
World Fair Trade Organization – sadece etik değerler değil, Planet & People! Türkiye’ de hiçbir üyesi yok. Uluslararası fair trade ticareti için çevrimiçi firma kataloğu var. https://www.kanekta.ca/blogs/
Moda endüstrisi için etik + sürdürülebilir strateji danışmanlığı yapıyorlar.
Çevre + sürdürülebilirlik temalı blog sayfası. Kurucusu Kate Black https://www.linkedin.com/in/
çevre + sürdürülebilirlik danışmanlık firması. Takas temalı bir mağaza açmışlar, Eskisini getir, başka bir eski ürünle değiştir: http://www.
içiçe iki site, hazır giyime özgü, sürdürülebilirlik vurgusu var.
TR de üye olan firmalar var, https://www.commonobjective.
çevrimiçi değerlendirme, yıllık ücret esaslı genel business sertifikalanadırma programı
circular economy temalı vakıf
Birleşmiş Milletler sürdürülebilirlik hedefleri
- Flipcard olarak hazırlanmış web sayfası: https://www.un.org/
sustainabledevelopment/ sustainable-development-goals/ - videosu: https://youtu.be/0XTBYMfZyrM
- raporu: https://unstats.un.org/sdgs/
report/2019/
London College Of Fashion araştırma raporları, yüksek lisans-doktora programları
H&M foundation destekli, kullanıma açık çevresel etki değerlendirme yöntemi
uluslararası sürdürülebilirlik raporlama kuruluşu
sürdürülebilirliğin finansal boyutuna vurgu yapan kuruluş
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder