İnebolu'yu ilk defa Şu Çılgın Türkler kitabını okurken düşünmüştüm. Hayal meyal... Sonunda bir vesileyle ziyaret etme fırsatım oldu. 15 Mayıs 1919 da İzmir işgal edildiğinde ilk tepki Kastamonu'dan gelmiş. Mustafa Kemal İstanbul'den Bandırma vapuruyla hareket ettiğinde ilk niyeti İnebolu' ya gitmekmiş. Ancak Karadenizin bitmek bilmeyen fırtınası emniyetli yaklaşmaya mani olmuş ve sonunda Bandırma pas geçerek 19 Mayıs 1919 da Samsun'a gelmiş..
O zamanlar İnebolu'da liman yokmuş, gemiler açıkta demirlerlermiş, denk kayığı denilen yöreye özgü kayıklarla yük ve yolcu gemilerden sahile taşınırmış. İstanbul'dan kaçırılan cephane, Rusya'dan gelen mühimmat hep İnebolu' dan teslim alınmış. Kayıkçılar sahile getirmiş, halk yaya - kağnıyla, oruç ağız, aç bilaç, soğukta mermiyi korumak için çocuğundan vazgeçerek tam 95km dağ yolunda üç koca yıl boyunca taşımış. Ücret almadan, fedakarlığını başa kakmadan, hem de 6 günde teslim edemezse İstiklal Mahkemesinde yargılanacağını bile bile....Bugün bu yol İstiklal Yolu adıyla anılıyor, işaretlenmiş, hatırası yaşatılıyor.
Şehirdeki hareketlilik işgalcilerin dikkatini çekmiş. 9 Haziran 1921 günü iki Yunan zırhlısı şehri bütün gün bombalamış. Bizim topçu ancak taştan gülleler atabiliyorken Yunan gemileri patlayan bombaları arkası arkasına ateşlemiş. Ertesi gün dönüp gitmişler.
Mustafa Kemal bu yoldan binbir cefayla getirilen cephaneye gönülden bağlıydı. "Gözüm Dumlupınar'da, kulağım İnebolu'da" sözleri bunun ifadesidir.
Şehrin fedakarlığı 1924 yılında Mustafa Kemal' in imzasıyla Türkiye'de bir ilk yarattı, ilk defa bir şehre Kayıkçılar Loncasının şahsında İstiklal Madalyası verildi.
Cumhuriyetin ilanından sonra devrimler başladı. Önemli anlardan biri Şapka ve Kıyafet Devrimiydi, İnebolu' da ilan edildi.
Şehirdeki müze çok güzel düzenlenmiş, etnoğrafik dokusuyla da göz dolduruyor. Video gösterilerinden birinde odanın bir duvarında İnebolu, karşı duvarında Yunan zırhlıları gösteriliyor, değişik bir deneyimdi. Dilerim okul gezilerinde sadece Anıtkabir - Çanakkale alışkanlığı zamanla Kocatepe - İnebolu gibi yerleri de içerecek şekilde gelişir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder