Yanlış yöntemlerle doğru işler başarılamaz!
İrade Geliştirme Bilimi
Çocuklara lokum sunularak yapılan deneyde bekleyerek daha büyük ödülü alanlar hayatta daha başarılı olmuşlar. Diğerlerini geliştirebilmek için önce sizin güvenilir, tutarlı ve dürüst olmanız gerekir. İradeyi güçlendirmek için: dikkatinizi başka yöne odaklayın - tutarlı olun - kaçmak işe yarıyorsa kaçın - hayallerinizi canlı tutun - önlemek düzeltmekten kolaydır - hedefiniz ölçülebilir olsun - stresten kaçının - irade gücünüzü idareli kullanın.
İrade Koruma Bilimi
Bilinçli seçim yapmak, duyguları bastırmak ve zihni zorlayan bir alıştırma yapmak irade gücümüzü tüketir. İrade gücü cep telefonu şarjı gibidir, limitlidir. Beynin doğal dürtüsü hayatta kalmaktır, dolayısıyla mecbur kalmadıkça irade gücü kullanımından otomatik olarak sakınır. İrade gücünü verimli kullanmak için: eylemi ertelemeyin - rol model bulun - sabahları zor işlerle başlayın, ara vererek çalışın - irade kapasitenizi artırmaya çalışın.
Onbin Saat Kuralı
10,000 saatten az çalışarak uzmanlık kazanılamaz. 10,000 saat çalışmak uzmanlığı garantilemez, kimi zaman ille de yetenek gerekir. Bilinçli pratik, kişinin performansının belirli yönlerini etkin bir biçimde geliştirmek amacıyla, genellikle uzman bir öğretici tarafından tasarlanan faaliyettir. Yani alıştırmalarınızı zamanla zorlaştırın, çeşitlendirin, sık tekrar edin, hızlı geri bildirim alın, hatalarınızdan öğrenin. Hızlanan dünyada artık çok bilmek değil, hızlı öğrenebilmek en büyük başarı becerisidir! Kuralların değişmediği alanlarda (örnek: futbol) çalışarak en iyisi olabilirsiniz. ama kurallar değişiyorsa (örnek: girişimcilik) aynı sonucu elde edemeyebilirsiniz. Zamanın kaliteli olmasını sağlayın - odaklanın - üretken bir alan seçin - zorlayın - pratik yapın - eleştirileri dikkate alın.
Dunning-Kruger Sendromu
Bir insanın akılsız olduğunu anlaması için yine akla ihtiyacı var! Beceriksiz insanlar, (beceriklilere göre) yeteneklerini gözlerinde daha fazla büyütebilirler. Ortalamanın üstü yanılgısına örnek erkeklerin %80inin kendini diğer erkeklerden daha iyi sürücü sanmasıdır. Deneylerde ortalamanın üstündekiler kendilerini ortalama sanırlarken, ortalamanın altındakiler ortalamanın üstünde sanmıştı. Yetkin olmayan kişiler hem yeteneklerini şişiriyor, hem de rakiplerini hafife alma yanılgısına düşüyorlardı. Sadece sınırlarının ötesine geçmeye çalışan insanlar, kendi sınırlarını fark edebilir. Sendromda, kişi bilgi ve yeteneğinin eksik olduğunu bilemez, çünkü göremez. Halk dilinde buna cahil cesareti denir. Eğitim alınca cahil cesareti azalıyor, öğrendikçe kendine güven ve sınırları fark etme becerisi gelişiyor. Sendromda, yanlış fikir birliği, insanın herkesi kendisi gibi sanmasıdır. Örneğin Greenpeace üye olursunuz, arkadaş toplantısında hepsi bayılacak diye düşünürsünüz ama kimse ilgilenmez. Sendromda kibirleri, kabiliyetlerinden üstün olanlar (kifayetsiz muhterisler) vardır, bunlar eksiklerini bildikleri halde gidermeye çalışmazlar. İnsanlar bildikleri yöntemler içinden en iyisini seçerler. Sendroma kapılanlar eksiklerini kurnazlık, kabadayılık veya otoriterlikle kapatmaya çalışırlar. Muhterisler yeteneksiz insanları yükselterek ortam kalitesini düşürürler. İşini yapmak yerine iyi ilişki kurmak daha kıymetli hale gelir. Kendilerini büyüttükçe sistemi çökertirler. Farkındalık yaratabilmek için: ölçülü özgüven kriteri belirleyin - profesyonel danışmanlık alın - akışkan zekalı olun - çevrenizdeki zeki ve başarılı insanları fark edin - en iyileri de kıyaslama havuzuna ekleyin - aptalla aşık atmayın - zorlu kitaplar seçin- zekice eleştiriye açık olun - gerçekçi geri bildirim verin.
Doğru Övgü Bilimi
Doğru nedene dayandırılmış övgü, insanı çalışkan ve azimli yapıyor. Yanlış övgüyse, çok kırılgan bir özgüven yaratıyor. Zekası için övülen öğrenciler, bir şeyi başarmaktan çok, zeki görünmekle ilgileniyor. Kimlik kaygısı, gelişim çabasının önüne geçiyor. Yenilince, yıkılıyorlar. Çabası için övülen çocuklar için başarısızlık zeka eksikliğiyle değil, çaba eksikliğiyle eşanlamlı. Yani yenildiklerinde bunu geçici bir durum olarak görüyorlar. Zekaya değil çabaya odaklanın - sonucu değil, süreci övün - abartmayın - yargılamayın - olumlu davranışlara olumlu geri bildirim verin - hatasız başarıyı çok övmeyin - "elinden gelenin en iyisini yapmak" yetmez.
Seçim Yapma Bilimi
Seçenek artınca ilgi artıyor ama satış azalıyor! Seçenekleri analiz etmenin acısı, alışveriş zevkinden fazla olunca, almaktan vazgeçiliyor. Mükemmeliyetçiler karasız kalırken, Yetinmeciler temel ihtiyacı karşılayınca seçimi yapar. Çoklu seçenek karşısında bazısı erteler, bazısı kararı yanlış kişilere delege eder. Fırsat maliyeti yüksek değerli ürünlerde kaygıya yol açıyor. makul seçenek sayısı (2-3) ve birbirinden çok iyi bir şekilde ayrışmış seçenekler tasarlayın - kriterleriniz net olsun - yeterince iyi yeterlidir - yorgun, kızgın, zayıf anlarınızda seçim yapmayın.
Karar Alma Bilimi
Küçük kararları kafanızla, büyük kararları kalbinizle alın! Sezgiler şu durumlarda işe yaramayabilir: kriterler net değil - kendimize güven - anlık karar ihtiyacı. Yeterli bilgi her zaman şarttır, detayları kafanıza değil, kağıda taşıtın.
Kafaya Takmama Bilimi
Yarım kalmış işler zihin enerjinizi sinsice tüketir. Bitmemiş olayları daha iyi hatırlamamıza "Zeigarnik Etkisi" deniyor. Beynimizin önceliği, bitmemiş işleri hatırlamaya programlı, eylem tetikleyiciliği yapıyor. Yaptığınız işte çok ilerlemeden bırakırsanız etki belirginleşmiyor. İnsanların ilgisini canlı tutmak için "arkası yarın" hikayeler anlatın - uyumadan önce faydali şeyler okuyun - başladığınız işleri bitirin, bitiremeyecekseniz başlamayın.
Zamanı Yönetme Bilimi
Zaman algısı 6 gruba ayrılmış: Geçmiş odaklı pozitifler (ah nerede o eski günler), Geçmiş odaklı negatifler (hayat bana hiç gülmedi), Şimdi odaklı aktifler (hızlı yaşa, genç öl), Şimdi odaklı pasifler (neysa halim, çıksın falım), Gelecek odaklı başarı merkezliler (gelecekte olmak istediğin yer için yaşa), Uzak gelecek odaklı din merkezliler (bugün ahiret için ne yaptın). İdealde üç zamanı harmanlamak gerekiyor. Toplumların da zaman algısı var.
Sosyal Uyum Deneyi
İnsan genellikle toplum içinde sivrilmek istemez, dışlanmamak için normal görünmeye çalışır. İnsanlık tarihi, sınırlayıcı çoğunluk ile özgürlükçü bireylerin çatışma öyküleriyle doludur. Eski çağların tutucularını gülünç bulan insanlar, kendi çağının tutucuları olarak davranmakta bir tutarsızlık görmezler. Her dahi biraz başka çağların ve başka toplumların çocuğudur. Uymayan ötekileştirilir. Söz konusu sosyal baskı ve uydumculuk tavrı azgelişmiş bir ülke, aile veya şirkette yaşanıyorsa ilerlemeyi engelleyen güçlübir mekanizmaya dönüşecektir. Bir yerde çoğunluk azgelişmişse ve kararları onlar belirliyorsa, orası azgelişmiş kalmaya devam edecektir. Çünkü bu yolla azgelişmişlik sürekli kendini yeniden üretecektir. Sürdürülebilir geri kalmışlığın temeli budur. Öncülerin hikayesi, özünde yaygın yanlışlara karşı yalnız doğruların savaşıdır. Sürekli sizi değiştirmeye çalışan bir dünyada, kendiniz olabilmek en büyük başarıdır/Emerson.aktif azınlık olun - söz alan ilk kişi olun - masanın başına geçin - rol modelinizi seçin - bir dünya görüşü geliştirin - destekçilerinizi örgütleyin - niceliğe değil, niteliğe inanın - sosyal statüleri umursamayın - eleştirilerinizi yazılı iletin.
İlk İzlenim Bilimi
Bir konuda iyiysen her konuda iyi olduğun sanılır. Hale etkisi olarak bilinir. İlk izlenim önemlidir, özen gösterin.
Hedonik Adaptasyon
Unutmaya yatkınız, buna ortalamaya dönme etkisi de denir. Hedonik adaptasyon, başınıza gelen iyi yada kötü olaylardan bir süre sonra ana fabrika ayarlarımıza döneceğimizi anlatıyor.
Sürdürülebilir Mutluluk
Herkesin doğuştan gelen bir mutluluk koridoru var. Bu koridor çerçevey çiziyor. Mutluluk kapasitemizin yarısını genler belirliyor. Diğer yarısı dünya görüşümüzdür. Şansa bağlı, emeksiz ele geçen mutluluklar daha kısa sürüyor. Sahip olmak kısa vadeli ama deneyim yaşamak uzun vadeli mutluluk sağlıyor. Şükretmek iyi geliyor. Bir kötü söz, beş iyi söze bedel! sosyal bağlarınızı kuvvetlendirin - odağınızı yönetin - uykuya zaman ayırın - şükredin - iyilik yapın - cömert ve yardımsever olun - gerçekten dinleyin - kendinizi kimselerle kıyaslamayın - aktif hayat yaşayın.
Üstün Performans Bilimi
Akışa kapılın: odaklanın - berrak olun - ne yapacağınızı bilin - geri bildirim alın - zor ama mümkün olsun - zamanı unutun - büyük bir şeyin parçası hissi gelsin - kendinizi iyi hissettiğiniz için yapın. Akış anında bilinç kaybolmuyor ama kontrolu bilinçaltıyla paylaşıyor. Akış yaşamakla akışına bırakmak aynı şey değildir. İlkinde mücadele ve bilinçli bir katılım vardır, kaderci değildir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder